16 lutego pożegnaliśmy wybitną poetkę Irit Amiel. Spotkanie ku jej pamięci odbędzie się 30 kwietnia na platformie zoom.
Przypomnijmy, w nocy 16 lutego zmarła w Izraelu Irit Amiel – poetka, pisarka, tłumaczka. Miała 90 lat (o jej śmierci informowaliśmy TUTAJ). Urodziła się 5 maja w 1931 r. w Częstochowie jako Irena Librowicz. To tutaj spędziła dzieciństwo. Od 1941 r. przebywała w tutejszym getcie, z którego udało jej się wydostać we wrześniu roku kolejnego. Po zakończeniu wojny powróciła do Częstochowy. Uczęszczała tu przez krótki czas do Gimnazjum Żeńskiego im. J. Słowackiego. Pod koniec 1945 r. opuściła Polskę.
Amiel studiowała filologię, historię i historię literatury, odbyła również studia translatorskie. Potem zaczęła specjalizować się w tłumaczniu poezji i prozy z hebrajskiego na polski oraz z polskiego na hebrajski. Debiutowała w 1987 r. przekładem wspomnień Marii Hochberg-Mariańskiej i Mordechaia Pelega „Wśród przyjaciół i wrogów. Poza gettem w okupowanym Krakowie”. Tłumaczyła m.in. teksty Leo Lipskiego, Marka Hłaski, Hanny Krall, Henryka Grynberga czy Wisławy Szymborskiej.
Pierwszy tomik własnych wierszy (w języku hebrajskim) wydała w 1994 r., a prozy – pięć lat później. W Polsce ukazało się pięć jej tomików poetyckich: „Egzamin z Zagłady” (1994, 1998) „Nie zdążyłam” (1998), „Tu i tam” (1999), „Wdychać głęboko (2002)”, „Spóźniona” (2016), a także zbiór opowiadań „Osmaleni” (1999) oraz książki „Podwójny krajobraz” (2008) i „Życie – tytuł tymczasowy” (2014).
„Irit Amiel – Dziewczynka z Częstochowy”
Utwory Irit Amiel drukowano m.in. w paryskiej Kulturze i Zeszytach Literackich. Dwukrotnie nominowana do nagrody Nike. W 2014 r. otrzymała Honorową Nagrodę Miasta Częstochowy w dziedzinie kultury. W tym samym roku po raz ostatni odwiedziła Częstochowę. Wówczas (w ramach cyklu „Aleje, tu się dzieje”) zorganizowano spotkanie z poetką, a jej wizytę udokumentował film „To jednak ja zwyciężyłam – Irit Amiel” (za scenariusz odpowiadała Magdalena Fijołek, a za zdjęcia i montaż Robert Nawrot i Michał Adamus).
Pamięć o jej dokonaniach pielęgnował również Teatr im. Mickiewicza. W 2018 r., korzystając z gościny nieistniejącego już klubu TfP, zorganizował „Salon poezji: Irit Amiel – Dziewczynka z Częstochowy”. Z kolei w listopadzie 2020 r. swoją premierę miał wirtualny salon, który teatr przygotował wraz z Filia nr 9 Biblioteki Publicznej im. Biegańskiego. Scenariuszem i reżyserią „Mapy dzieciństwa” zajęły się Ewa Oleś – sekretarz literacki teatru oraz Ilona Kowalska – kierowniczka Filii nr 9. Za zdjęcia, dźwięk, oświetlenie, montaż odpowiadał zaś Jacek Śliwczyński. Salon cały czas dostępny jest na YouTubie, można obejrzeć go także poniżej.
„Wspominamy Irit Amiel”
Spotkanie upamiętniające wybitną poetkę odbędzie się w piątek 30 kwietnia na platformie zoom. Zatytułowano je „Wspominamy Irit Amiel”. Organizatorem jest Instytut Polski w Tel Awiwie. Wezmą w nim udział przyjaciele autorki zarówno z Polski jak i Izraela. Wydarzenie rozpocznie się o godz. 10. Można w nim uczestniczyć poprzez https://zoom.us/j/97134723188… (Meeting ID: 971 3472 3188, Passcode: 224026).
Zuzanna Suliga