Logistyka to proces planowania i efektywnego realizowania transportu i przechowywania towarów od punktu pochodzenia do punktu konsumpcji. Celem logistyki jest spełnienie wymagań klienta w terminowy i kosztów oszczędny sposób.
Początkowo logistyka odgrywała istotną rolę w organizacji ruchu wojskowych żołnierzy, sprzętu i towarów. Obecnie termin „logistyka” odnosi się do każdego kontekstu, który wymaga przemieszczania towarów handlowych w ramach łańcucha dostaw.
Wiele firm świadczy usługi logistyczne dla producentów, detalistów i innych branż, które mają duże potrzeby w zakresie transportu towarów. Niektóre z tych dostawców logistyki posiadają pełny zakres infrastruktury, od samolotów odrzutowych i ciężarówek po magazyny i oprogramowanie, podczas gdy inne specjalizują się w jednym lub dwóch obszarach. DHL, FedEx i UPS to dobrze znane dostawcy usług logistycznych.
Zwykle duże sieci detaliczne i producenci posiadają główne elementy swojej sieci logistycznej. Większość firm jednak zleca funkcję dostawcom logistyki zewnętrznej (3PL) lub dostawcom logistyki czwartej strony (4PL). Firma może zwrócić się do dostawcy 3PL, aby zarządzał konkretnymi aspektami logistyki, takimi jak magazynowanie, zachowując jednocześnie pewien nadzór nad tymi operacjami. Firmy zlecają dostawcom 4PL wszystkie aspekty logistyki, włącznie z nadzorem i zarządzaniem. Zlecenie całego łańcucha dostaw pozwala klientom uniknąć czasochłonnych i kosztownych procesów logistycznych.
Jakie są funkcje logistyki?
Transport i magazynowanie to dwie główne funkcje przemysłu logistycznego. Zarządcy transportem koncentrują się na planowaniu, optymalizacji i realizacji wykorzystania środków transportu do przemieszczania towarów między magazynami, punktami sprzedaży a klientami. Transport jest multimodalny i może obejmować transport drogą morską, lotniczy, kolejowy i samochodowy.
Nie jest to zaskakujące, że zarządzanie transportem to skomplikowany proces, który obejmuje planowanie i optymalizację tras i ładunków, zarządzanie zamówieniami, audyt i płatności za fracht. Może także obejmować zarządzanie terenem, proces, który nadzoruje ruch pojazdów i zarządzanie flotą przez place poza zakładami produkcyjnymi, magazynami i centrami dystrybucji. Zarządzanie przewoźnikami jest ważnym aspektem, ponieważ cena, dostępność i zdolność przewoźników transportu różnią się znacznie.
Firmy logistyczne zazwyczaj korzystają z oprogramowania do zarządzania transportem (TMS), aby sprostać wymaganiom logistyki związanymi z transportem. Istnieją również specjalistyczne aplikacje, takie jak systemy zarządzania terenem i systemy zarządzania magazynem (WMS).
Magazynowanie, czyli zarządzanie magazynem, obejmuje funkcje takie jak zarządzanie zapasami i realizacja zamówień związanych z żądaniami klientów. Obejmuje także zarządzanie infrastrukturą i procesami magazynu; na przykład w centrum realizacji zamówień zamówienia na towary są przyjmowane, przetwarzane i wysyłane do klienta. Większość firm korzysta z oprogramowania WMS do zarządzania przepływem i przechowywaniem towarów oraz śledzenia zapasów. Dostawcy oprogramowania do planowania zasobów przedsiębiorstwa zazwyczaj oferują moduły TMS i WMS, a także specjalistyczne komponenty do kontroli zapasów i innych funkcji logistycznych.
Zarządzanie cłami, znane również jako zarządzanie handlem międzynarodowym, często jest uważane za część logistyki. Procesy związane z dostarczaniem dokumentów potwierdzających zgodność z przepisami rządowymi zazwyczaj są przetwarzane na granicach międzynarodowych lub na portach przeładunkowych.
Dlaczego logistyka ma znaczenie
Dostarczanie nietkniętych paczek na czas zawsze było istotne w procesie łańcucha dostaw. Jednak w ostatnich latach stało się to jeszcze bardziej krytyczne, ponieważ handel omnichannel stał się bardziej powszechny, ze swoją dostawą tego samego dnia do domu i sklepów detalicznych produktów dostosowanych, zamawianych za pomocą smartfonów.
Dostawcy, producenci, dystrybutorzy i detaliści musieli poprawić swoje procesy logistyczne, aby sprostać zapotrzebowaniu na szybszą i wygodniejszą dostawę dużej liczby i różnorodnych towarów. Musieli także lepiej integrować swoje procesy i systemy, wdrażając sposoby poprawy widoczności łańcucha dostaw.
Zrozumienie logistyki w biznesie
Ważność logistyki jest szczególnie widoczna przy analizie łańcucha dostaw w biznesie. W logistyce biznesowej poszczególne procesy związane z transportem i przechowywaniem towarów są zarządzane holistycznie i postrzegane przez zarząd jako jeden, zintegrowany system.
Niektóre z komponentów, które funkcjonują jako część tego zintegrowanego systemu, to wewnętrzne zespoły i kontrahenci zewnętrzni, którzy zajmują się prognozowaniem i planowaniem, transportem, przetwarzaniem zamówień, satysfakcją klienta i obsługą oraz magazynowaniem. Zakłady produkcyjne mogą obsługiwać pewne procesy samodzielnie, ale zlecać inne procesy zewnętrznym podmiotom.
Terminal skroplonego gazu ziemnego to przykład kontekstu biznesowego, w którym skuteczne zarządzanie wieloma procesami logistycznymi jest kluczowe. Różne zespoły muszą zajmować się transportem, przetwarzaniem i przechowywaniem produktów z gazu ziemnego. Wiele elementów tego procesu musi być dobrze zarządzanych, inaczej cały proces ulegnie dezorganizacji, co w przypadku łatwopalnego gazu ziemnego może być niebezpieczne.
Różnica między logistyką a zarządzaniem łańcuchem dostaw
Zarządzanie logistyką to istotna część zarządzania łańcuchem dostaw (SCM), a czasami te terminy są używane zamiennie.
Zarządzanie logistyką
Zarządzanie logistyką koncentruje się na obsłudze materiałów i efektywnym zarządzaniu ruchem gotowych produktów. Czasami używa się terminów logistyka przychodząca i logistyka wychodząca, aby oznaczyć logistykę towarów przychodzących do lub wychodzących z obiektu, odpowiednio.
Innym istotnym obszarem zarządzania logistyką jest logistyka zwrotna. Jest to proces używany do zwracania produktu do centrum dystrybucji w celu serwisowania, odnowienia, wycofania z eksploatacji i recyklingu. Jest to szczególnie istotne w przypadku handlu elektronicznego.
Zarządzanie łańcuchem dostaw
SCM obejmuje znacznie szerszy zakres działań związanych z planowaniem łańcucha dostaw. Obejmuje to planowanie popytu, planowanie sprzedaży i operacji oraz realizację łańcucha dostaw, w tym strategiczne źródła zaopatrzenia i zarządzanie transportem.
Różne rodzaje logistyki
W typowym łańcuchu dostaw można wyróżnić kilka faz, począwszy od pozyskiwania surowców, poprzez tworzenie lub produkcję produktów, aż do dostarczania ich użytkownikom końcowym lub firmom. Każda faza może korzystać z innego rodzaju logistyki. Wśród tych rodzajów znajdują się logistyka przychodząca, wychodząca i zwrotna, ale istnieją również inne, takie jak:
Logistyka zakupów
Obejmuje to znalezienie i skontaktowanie się z potrzebnymi dostawcami surowców i innych materiałów potrzebnych do rozpoczęcia fazy produkcji. Ważne jest wybranie odpowiedniej ilości materiałów i dostarczenie ich w odpowiednim czasie.
Logistyka produkcji
Obejmuje to wiele procesów, w tym tworzenie, transport wewnętrzny i przechowywanie nowego produktu, a także wszelkie działania mające na celu optymalizację tych procesów i zmniejszenie czasu i kosztów potrzebnych do spełnienia zamówienia produktu przez konsumenta.
Logistyka dystrybucji
Terminowa dostawa produktu do konsumenta może odbywać się bezpośrednio, gdzie producent jest odpowiedzialny za dostawę do użytkowników końcowych, lub pośrednio, gdzie sprzedawca detaliczny lub hurtowy jest odpowiedzialny za sprzedaż i dostawę do użytkowników końcowych. Logistyka dystrybucji skupia się także na optymalizacji metod pakowania i wysyłki.
Logistyka utylizacji
Ten rodzaj logistyki obejmuje cały łańcuch dostaw, ponieważ każda faza jest podatna na marnotrawstwo. Jest podobna do logistyki zwrotnej, ale różni się tym, że obejmuje także procesy utylizacji. Pozostałe materiały mogą być przetwarzane lub odzyskiwane, aby zwiększyć efektywność; wszelkie materiały uznane za niewłaściwe do użytku można usunąć.
Przyszłość logistyki
Sztuczna inteligencja (AI) i automatyzacja będą odgrywać ważne role w funkcjonowaniu logistyki w przyszłości. W szczególności transport i funkcje logistyczne z nim związane będą opierać się na systemach AI do automatyzacji powtarzalnych zadań, dzięki czemu eksperci logistyczni będą mogli skupić się na ważniejszych lub innowacyjnych pracach. Niektórzy dostawcy logistyki już teraz wykorzystują AI do śledzenia przesyłek i przewidywania problemów związanych z transportem w łańcuchu dostaw. Dodatkowo, inne technologie, takie jak systemy identyfikacji za pomocą radiofali (RFID), są używane do śledzenia położenia i stanu towarów w czasie rzeczywistym oraz dostarczania automatycznych aktualizacji.
Tymczasem technologia pojazdów bez kierowcy, takie jak wózki widłowe, dostawcze samochody i drony bez kierowcy, prawdopodobnie stanie się powszechna w magazynach i na placach magazynowych, a także na autostradach. Istnieją wyzwania, ale przedsiębiorstwa będą dążyć do efektywności, którą zapewniają, wykorzystując dane do identyfikowania najbardziej optymalnych tras w celu skrócenia czasów dostawy.
Przemysł 4.0, czyli cybernetyczna i cyfrowa transformacja produkcji, obejmuje w swoim zakresie także logistykę 4.0 jako jedno z jej podobszarów, w którym nowe technologie łączą się, aby zmodernizować logistykę. Obejmuje to duże zbiory danych, analizy AI i Internet of Things (IoT).