fbpx

Częstochowa to nie tylko Jasna Góra. Co warto tu zwiedzić?

Choć co roku tysiące pielgrzymów przybywa do Częstochowy, by stanąć przed Cudownym Jasnogórskim Obrazem, nie wszyscy wiedzą, że to miasto oferuje znacznie więcej. Podpowiadamy, co warto zwiedzić i gdzie się zatrzymać.

[post_gallery]

Wakacyjną porą Częstochowę co roku odwiedzają tysiące pielgrzymów. Przybywają tu nie tylko z różnych stron naszego kraju, ale także i innych państw. Tak silnie przyciąga ich oczywiście kult maryjny, z którym nierozerwalnie łączy się jasnogórski klasztor. Jednak wizyta w Częstochowie nie powinna ograniczać się wyłącznie do terenów sanktuarium. To miasto oferuje bowiem znacznie więcej!

Ulica św. Barbary i źródełko z cudowną wodą

Zostańmy jednak w tych okolicach. Turystów zaciekawi bowiem z pewnością sąsiadująca z klasztorem ulica św. Barbary. To tam znajdują się liczne kramy z dewocjonaliami, oferujące też różne pamiątki związane z Jasną Górą i Częstochową. Przyciągają one uwagę nie tylko najmłodszych.

Częstochowa to nie tylko Jasna Góra. Co warto tu zwiedzić? 1
Kościół św. Andrzeja i św. Barbary (mat. Urząd Miasta Częstochowy)

Na tej ulicy znajdziemy również kaplicę z cudownym źródełkiem przy kościele św. Barbary i Andrzeja. Według legendy, to właśnie w tym miejscu husyci porzucili w 1430 r. porwany z sanktuarium obraz Czarnej Madonny. Obmyto go wówczas właśnie w tryskającym tu źródełku. Wiara w to, że woda ma cudowną moc, nie ustaje aż po dzień dzisiejszy. Stąd tak licznie nabierana jest ona przez pątników i zabierana ze sobą (często do butelek w kształcie figury Maryi).

Warto zwrócić również uwagę na kamienicę narożną przy ulicy św. Barbary i 7 Kamienic, to tutaj bowiem urodziła się Ludmiła Marjańska – ceniona pisarka, poetka i tłumaczka literatury angielskiej.

Rynek Wieluński i XIX-wieczna figura św. Nepomucena

Nieopodal sanktuarium zlokalizowana jest również ulica Wieluńska i sam Rynek Wieluński. Tu każdy kamienica to swoista perełka, choć po latach PRL-owskiego zaniedbania, nie wszystkie odzyskały dawną świetność.
To tu odbywały się targi konne, których transakcje fetowane były kiedyś w słynnej gospodzie u Kempy (w tym oto lokalu, podczas II wojny światowej, biesiadnicy – Polacy, rozstrzelali niemieckiego funkcjonariusza policji kryminalnej). Oczywiście rozstawiano tu również targ spożywczy. Tradycje gastronomiczne i handlowe przetrwały do dziś. Wzdłuż ulicy Wieluńskiej znajduje się bowiem wiele restauracji. Wśród nich np. Steak House „Chimichurri”, w którym kuchenną rewolucję w ramach swojego programu przeprowadziła Magda Gessler (dawniej lokal nosił szyld Diavolo). Zostając przy hicie z ramówki TVN-u, to metamorfozę przeszły w Częstochowie także Gospoda Kwaśnica (ul. Waszyngtona 20) i Trattoria Verde (ul. Orkana 157).

Wróćmy jednak do Rynku Wieluńskiego. Zostając przy handlu, to tam znajdziemy liczne sklepy z dewocjonaliami. Nad samym terenem opiekę sprawuje zaś św. Jan Nepomucen, a to za sprawą figury z XIX w. rodem.

Dodajmy też, że u szczytu ul. Wieluńskiej od 2016 r. stoi ławeczka upamiętniająca urodzonego w Częstochowie Antoniego Fertnera – gwiazdę przedwojennych filmów.

Koniecznie wybierzcie się do parków Staszica i 3 Maja!

Częstochowa to nie tylko Jasna Góra. Co warto tu zwiedzić? 2
Park im. Staszica (mat. Urzędu Miasta Częstochowy)

Teraz jeszcze powrót bezpośrednio w klasztorne okolice, ponieważ skupimy się na podjasnogóskich parkach. Istnieją dwa im. Stanisława Staszica oraz 3 Maja.

W Parku im. S. Staszica znajduje się kilka obiektów powstałych przed Wielką Wystawą Przemysłowo-Rolniczą, która odbyła się w Częstochowie w 1909 r. Wśród nich znajdziemy obserwatorium astronomiczne (przed budynkiem znajduje się zegar słoneczny), pawilon etnograficzny, Zagroda Włościańska oraz Muzeum Higieniczne. Dziś wszystkie (niektóre pod zmienionymi nazwami i pełniąc inne funkcje) stanowią obiekty Muzeum Częstochowskiego. W parku znajduje się również Muzeum Górnictwa Rud Żelaza. Będąc w tych okolicach warto zapoznać się z ofertą, którą dysponują (więcej informacji o obiektach Muzeum Częstochowskiego na stronie www.muzeumczestochowa.pl).

Częstochowa to nie tylko Jasna Góra. Co warto tu zwiedzić? 3
Altana w Parku im. Staszica (mat. Urzędu Miasta Częstochowy)

Nieopodal wymienionych znajdziemy również letnią altanę parkową, będącą miejscem licznych koncertów i wydarzeń kulturalnych.

W Parku im. Staszica znajdziemy również pomnik patrona, popiersie Kazimierza Pułaskiego, a także rzeźby balansujące autorstwa Jerzego Kędziory. Z kolei w Parku 3 Maja można zobaczyć pomnik Stanisława Moniuszki.

Parki na dwie części dzieli Aleja Henryka Sienkiewicza. Znajduje się przy niej pomnik ks. Jerzego Popiełuszki oraz pomnik Nieznanego Żołnierza.

Częstochowa to nie tylko Jasna Góra. Co warto tu zwiedzić? 4
Kościół św. Jakuba w Częstochowie (fot. Gazeta Regionalna)

Aleje z ławeczkami Biegańskiego, Poświatowskiej i Perepeczki

Opuszczając parki trafimy wprost w Aleje Najświętszej Maryi Panny, które wyremontowane stanowią dobrą wizytówkę miasta. Tam znajdziemy nie tylko liczne kawiarnie i restauracje (po zwiedzaniu przyda się też coś dla ciała), ale i instytucje kultury. Jest tu również tzw. Dziewczynka z gołębiami. To niezwykle lubiana fontanna, przy której zarówno mieszkańcy jak i turyści skrzętnie robią sobie pamiątkowe zdjęcia. Rzeźbę zaprojektowała Ewa Maliszewska, autorka figurek z oscarowego „Piotrusia i wilka”.

Częstochowa to nie tylko Jasna Góra. Co warto tu zwiedzić? 5
Pomnik Dziewczyna z gołębiami (mat. Urząd Miasta Częstochowy)

Pod numerem 56 znajdziemy Kościół Najświętszego Imienia Maryi. Warto go odwiedzić, ze względu na bardzo urodziwe wnętrze. Autorami malowideł z 1908 r. byli Antoni Łazowski i Wiktor Strubiński. Neogotycki budynek kościoła otoczony jest z dwóch stron zabudowaniami należącymi do osławionego piosenką IV LO im. Sienkiewicza. Napisał ją jej słynny absolwent – Zygmunt „Muniek” Staszczyk, lider zespołu T.Love, który w ubiegłym roku wydał głośną, solową płytę „Syn miasta” (promowaną przez singiel „Pola”). Przed liceum znajdziemy zaś pomnik autora „Trylogii”.

Co ważne: w Alejach (pod numerem 65) znajdziemy również Miejskie Centrum Informacji Turystycznej, które zaprasza od poniedziałku do soboty od godz. 9 do 17 (tel. 34 368 22 50). Zajmuje się ono świadczeniem usług informacyjnych (turystycznych, kulturalnych i samorządowych) dla turystów i pielgrzymów, pomaga im w poruszaniu się po mieście, zaś mieszkańcom dostarcza informacji o bieżących wydarzeniach sportowych i kulturalnych.

Z myślą o mieszkańcach oraz turystach znajduje się tu punkt sprzedaży folderów, map, albumów i wydawnictw o Częstochowie oraz innych pamiątek związanych z miastem i regionem. Dostępne są tu także liczne bezpłatne wydawnictwa informacyjno – promocyjne (i to w wielu wersjach językowych). Szczegóły na mcit-czestochowa.business.site.

Częstochowa to nie tylko Jasna Góra. Co warto tu zwiedzić? 6
Ławeczka Marka Perepeczki w częstochowskich Alejach (fot. Gazeta Regionalna)

Będąc w Alejach nie można przeoczyć również charakterystycznych ławeczek, na których zasiadły osobistości związane z Częstochową takie jak doktor Władysław Biegański, poetka Halina Poświatowska czy aktor Marek Perepeczko.

Pierwszy z nich ma w Alejach także plac swojego imienia. Stanowi on centralny punkt Częstochowy, a mieści się tam m.in. ratusz, odwach (to siedziba częstochowskiego wydziału kultury) oraz pomnik marszałka Józefa Piłsudskiego. Przy nim znajdziemy zabytkowy Kościół św. Jakuba. Zaś naprzeciwko imponujący mural „Wieża Babel” wykonany według projektu sławnego częstochowskiego malarza Tomasza Sętowskiego. Władysław Biegański jest również patronem Biblioteki Publicznej, której główny gmach mieści się przy Al. NMP 22 (więcej o niej na stronie www.biblioteka.czest.pl).

Częstochowa to nie tylko Jasna Góra. Co warto tu zwiedzić? 7
Plac Biegańskiego w Częstochowie (fot. Gazeta Regionalna)

Z kolei Halina Poświatowska ma w swoim rodzinnym mieście przede wszystkim muzeum, nazwane Domem Poezji. Obiekt mieści się przy ul. Jasnogórskiej 23, to tu po wojnie poetka mieszkała wraz z rodziną. W 2007 r., po kapitalnym remoncie, został on przekazany Muzeum Częstochowskiemu. Niewątpliwą atrakcją jest to, że zwiedzających oprowadza po ekspozycji brat zmarłej przedwcześnie autorki – Zbigniew Myga.

Częstochowa to nie tylko Jasna Góra. Co warto tu zwiedzić? 8
Ławeczka Władysława Biegańskiego w częstochowskich Alejach (fot. Gazeta Regionalna)

Ostatni z wymienionej trójki, czyli słynny Janosik, na stałe wpisał się w historię Teatru im. Mickiewicza (gmach mieści się przy ul. Kilińskiego 15), w latach 1997- 2003 był bowiem dyrektorem instytucji. W teatrze ma swoje foyer, w którym stanęło popiersie wykonane przez Iwonę Jesiotr-Krupińską. Teatr do dziś cieszy się sporym uznaniem, ma bowiem zespół aktorski na naprawdę wysokim poziomie (o premierach i zespole artystycznym można przeczytać na www.teatr-mickiewicza.pl). Dodajmy tu, Marek Perepeczko patronuje też ulicy stanowiącej łącznik u. Racławickiej ze Staszica. Lokalizacja to idealna, ponieważ znajduje się blisko teatru. Niedawno nieopodal pojawiła się kolejna pamiątka po artyście – mural na elewacji bloku przy ul. Staszica 12a, którego autorem jest Michał Błach.

Wracając do Alei, jeśli począwszy od szczytu przejdziemy je całe, natrafimy na wart zainteresowania Kościół św. Zygmunta (wzniesiony w XV w.). Nieco wcześniej, na placu Daszyńskiego, natrafimy na pomnik Jana Pawła II – Papieża Pielgrzyma. Odsłonięto go w 2008 r. Twórcą pomnika jest znany rzeźbiarz prof. Jan Kucz, a współautorem – jego były student Radosław Kostyra. Zamysł artystyczny był ponoć następujący – autorom przyświecała myśl, żeby sprawić, żeby cały plac, wraz z monumentalnym, kamiennym krzyżem i figurą Papieża był pomnikiem.

Częstochowa to nie tylko Jasna Góra. Co warto tu zwiedzić? 9
Pomnik Jana Pawła II – Papieża Pielgrzyma (fot. Gazeta Regionalna)

Za Kościołem znajdziemy zaś Stary Rynek. Obecnie remontowany (to jedna z najważniejszych prowadzonych obecnie inwestycji miasta przy udziale europejskich środków). Finalnie będzie tam szklany pawilon – miejsce dla m.in. restauracji, w podziemiach którego wyeksponowane zostaną pozostałości dawnego Ratusza, odkryte w czasie prac archeologicznych. Atrakcją rynku będą również rzeźby cenionego na całym świecie Jerzego Kędziory.

Od Miejskiej Galerii Sztuki po Filharmonię Częstochowską

Aleje stanowią również lokalizację dla większości miejskich instytucji kultury w Częstochowie. O niektórych wspominaliśmy już powyżej, pora na resztę.

I tak u szczytu Alei, w gmachu pod numerem 64 mieści się Miejskiej Galerii Sztuki. Tam, oprócz wystaw czasowych, czeka na nas unikatowa ekspozycja „Beksiński. Drugie Muzeum”. W ramach ekspozycji prezentowane są tam dzieła z kolekcji Anny i Piotra Dmochowskich, które wcześniej nie były dostępne w Polsce. To dokładnie 30 obrazów i 30 rysunków nieżyjącego już mistrza z Sanoka. Po rodzinnym mieście wybitnego twórcy oraz Krakowie, częstochowska kolekcja należy do najpokaźniejszych w kraju. Miejska Galeria Sztuki i wspomniane „Muzeum” to miejsce, którego nie sposób wręcz przeoczyć (więcej o kolekcji na www.galeria.czest.pl).

Częstochowa to nie tylko Jasna Góra. Co warto tu zwiedzić? 10
Miejska Galeria Sztuki (Robert Jodłowski/Miejska Galeria Sztuki)

W budynku częstochowskiej galerii mieści się również Ośrodek Kultury Filmowej – Kino Studyjne „Iluzja”, który w swoim repertuarze ma przede wszystkim obrazy kina polskiego i europejskiego (większości z nich nie uświadczymy w multipleksach). Repertuar klimatycznego kina można znaleźć na stronie okf.czest.pl.

Zostając przy kinach na skrzyżowaniu Alei z al. Kościuszki i Wolności znajdziemy pierwszy w mieście multipleks, tj. Cinema City Wolność (nazwa jest historyczna i odnosi się do dawnego kina zlokalizowanego w tym miejscu). W Częstochowie mamy również inne kino tej sieci, Cinema City Galeria Jurajska, mieszczące się w największym w mieście i regionie centrum handlowym. Tu jeszcze taka ciekawostka związana z częstochowskimi kinami: na budynku przy Al. NMP 43 znajdziemy tablicę upamiętniającą pierwsze stałe kino. Mowa o Odeonie, który założyli słynni bracia Władysław i Antoni Krzemińscy.

Częstochowa to nie tylko Jasna Góra. Co warto tu zwiedzić? 11
Galeria Dobrej Sztuki w Częstochowie (fot. Gazeta Regionalna)

Podążając Alejami natrafimy również na Galerię Dobrej Sztuki (Al. NMP 47) oraz wspomniany już Ratusz, czyli kolejne obiekty należące do Muzeum Częstochowskiego. W pierwszym – obok wystaw czasowych – mieści się stała ekspozycja malarstwa i grafiki polskiej zatytułowana „Sztuka Polska XIX i XX wieku” , w drugim – wystawa historyczna „Dzieje Miasta Częstochowy”.

Nieopodal placu Biegańskiego, przy ul. Dąbrowskiego 1, zlokalizowany jest Ośrodek Promocji Kultury „Gaude Mater”. Powstał, by organizować Międzynarodowy Festiwal Muzyki Sakralnej „Gaude Mater”. Czyni to do dziś, ale obecnie jego działalność jest znacznie bardziej rozbudowana. Oferuje zwiedzającym interesujące darmowe wystawy (prezentowane w sali wystawowej, tzw. Słonecznej i w holu), a także szereg innych wydarzeń, z koncertowym cyklem „JAZZtochowa” na czele. W ośrodku stoi popiersie twórcy festiwalu i założyciela ośrodka nieżyjącego już dyrygenta, pedagoga i zasłużonego animatora życia kulturalnego w mieście – Krzysztofa Pośpiecha. O działalności OPK można przeczytać zaś na stronie gaudemater.pl.

Częstochowa to nie tylko Jasna Góra. Co warto tu zwiedzić? 12
Ośrodek Promocji Kultury „Gaude Mater” w Częstochowie (fot. Gazeta Regionalna)

Jeśli zaś przy kolejnym skrzyżowaniu, tym razem z ulicą Wilsona, skierujemy się głąb tej ulicy, trafimy do okazałej Filharmonii Częstochowskiej im. Bronisława Hubermana. To tu koncertuje Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Częstochowskiej, tu też – obok wydarzeń własnych instytucji, odbywa się szereg spektakli i koncertów organizowanych przez agencje zewnętrzne. Sztandarowymi propozycjami filharmonii jest zaś Festiwal Wiolinistyczny im. Bronisława Hubermana, Konkurs Wokalny im. Jana, Edwarda, Józefiny Reszków oraz Międzynarodowy Festiwal Jazzu Tradycyjnego „HOT JAZZ SPRING”. Za sprawą tego ostatniego skwer przed Filharmonią zyskał za patrona Louisa Armstronga, stanęła tam również rzeźba balansująca wyobrażająca Satchmo autorstwa Jerzego Kędziory.

Na sąsiadującym z Filharmonią Częstochowską budynku, w ostatnim czasie, powstał zaś wiolinistyczny mural, którego autorem jest wymieniany już Michał Błach (spod jego ręki wyszło znacznie więcej lokalnych murali, jak np. „Świtezianka” przy ul. Goszczyńskiego, „Włosy” przy al. Armii Krajowej czy też „Wielka fala” przy ul. Kilińskiego).

Przez Skwer im. Solidarności do Placu Pamięci Narodowej

Częstochowa to nie tylko Jasna Góra. Co warto tu zwiedzić? 13
Plac Biegańskiego w Częstochowie (fot. Gazeta Regionalna)

Jeśli będąc na pl. Biegańskiego miniemy go, kierując się ulicami Śląską bądź Nowowiejskiego trafimy na Skwer im. Solidarności. Został on założony na wzór ogrodów jordanowskich w latach 1950-1955. W centrum znajduje się fontanna oraz plac zabaw. Na krańcach na osi północ-południe zlokalizowano dwie płyty – jedną upamiętniającą udział częstochowian w powstaniach śląskich, drugą mord na członkach PPR podczas II wojny światowej przez hitlerowców.

Największą ozdobą skweru jest zdecydowanie Pani Kowalska. Siedząca postać, której ciało pokryte jest mozaiką, to rzeźba autorstwa Włodzimierza Ściegiennego. Mieszkańcy nazwali ją Panią Kowalską od nazwiska ówczesnego prezydenta Tadeusza Kowalskiego, który zlecił wykonanie rzeźby. Są i tacy, który w rzeźbie doszukują się podobieństwa do pochodzącej z Częstochowy aktorki Kaliny Jędrusik.

Jednak nie tylko Pani Kowalska przyciąga przechodniów. Ci najmłodsi chętnie bawią się na placu zabaw, ci starsi szukają ochłody wśród takich drzew jak dęby, jarząby szwedzkie, klony, lipy czy głogi. Ich oczy cieszą też krzewy ozdobne i rabaty bylinowe.

Jeśli przejdziemy skwer i skierujemy się dalej trafimy na Plac Pamięci Narodowej. W centrum placu znajduje się Pomnik Poległym w Obronie Ojczyzny 1939-1945. Przedstawia on postać rannego żołnierza, którego podtrzymuje współtowarzysz. To tu często odbywają się różne uroczystości miejskie o charakterze patriotycznym.

Aleja Frytkowa i imponujący mural „Strażnik Czasu”

Pora wspomnieć o komunikacji, a dokładnie Dworcu PKP. Patrząc od Alei prowadzą do niego dwie drogi. Pierwsza to wspomniane już skrzyżowanie z al. Wolności (na rogu znajdziemy tzw. Kwadraty, czyli najpopularniejsze miejsce spotkań w Częstochowie, ulokowane tuż przy przystanku tramwajowym). Kierując się wzdłuż linii tramwajowej na południe dojdziemy do Placu Rady Europy. Tam na kamienicy sąsiadujące z dworcem, trafimy na gigantyczny, imponujący mural „Strażnik czasu”. Wymyślił go ceniony i najbardziej chyba znany w Częstochowie zegarmistrz – Stefan Rybicki, zaprojektował zaś słynny i wspomniany już Tomasz Sętowski.

Na placu znajduje się również fontanna, a także główne wejście do budynku Dworca, przed laty uznawanego za jeden z najciekawszych w Polsce.

Częstochowa to nie tylko Jasna Góra. Co warto tu zwiedzić? 14
Aleje NMP w Częstochowie (fot. Gazeta Regionalna)

Druga droga, prowadzi zaś przez ul. Piłsudskiego, zwaną w mieście Aleją Frytkową. Nazwa pochodzi od zlokalizowanych wzdłuż ulicy licznych budek serwujących ziemniaczany frykas (aktualnie oferta jest już mocno rozbudowana i znajdziemy w niej także inne potrawy typu fast food). Przed remontem (powstaje tam centrum przesiadkowe), ul. Piłsudskiego była miejscem miejskiego Festiwalu Frytka OFF (dziś to Frytka OFF-Jazd). Na alternatywnej scenie koncertowali m.in. Lao Che, Tymon Tymański, Artur Rojek, Voo Voo, Waglewski Fisz Emade, Mela Koteluk, Skubas czy Monika Brodka. Od 2017 r. festiwal organizowany jest w Parku Lisiniec (niezmiennie jest on darmowy dla publiczności).

W drodze do Archikatedry Świętej Rodziny

Częstochowa to nie tylko Jasna Góra. Co warto tu zwiedzić? 15
Archikatedra Świętej Rodziny w Częstochowie (fot. Gazeta Regionalna)

Z ul. Piłsudskiego możemy skierować się w stronę ul. Mielczarskiego. Tu mieści się Klubokawiarnia Alternatywa 21, czyli wyjątkowe miejsce na mapie Częstochowy. W 2016 r. powołała ją Spółdzielnia Socjalna „Jasne, że Alternatywa 21” (powołana przez Fundację Oczami Brata). Klimatyczny lokal z sukcesami prowadzą osoby z niepełnosprawnością intelektualną. Działalność gastronomiczna łączona jest tam również z tą kulturalną, klubokawiarnia udostępnia bowiem swoją przestrzeń do działań plastycznych, muzycznych, teatralnych i literackich.

Zostając przy Starym Mieście, to z kolei przy ul.Katedralnej znajdziemy Kamienicę Mieszczańską z Muzeum Żydów Częstochowian (to również obiekt podlegający Muzeum Częstochowskiego). To tu prezentowana jest wystawa „Żydzi Częstochowianie” powstała w 2016 r. z inicjatywy Honorowego Obywatela Częstochowy – Zygmunta Rolata. Znajdziemy na niej zdjęcia, dokumenty, pamiątki z całego świata, związane z historią częstochowskich Żydów. Wśród eksponatów znajdują się m.in.: makieta nieistniejącej dziś Nowej Synagogi, reprodukcja projektu wnętrza Starej Synagogi autorstwa Pereca Willenberga oraz rzeźba jego syna Samuela Willenberga, pochodząca z cyklu prac przywołujących tragiczne sceny z obozu w Treblince.

Ulica Katedralna wiedzie zaś do Bazyliki Archikatedralnej Świętej Rodziny.Ta neogotycka, trójnawowa świątynia mieści się przy ul. Krakowskiej. Wybudowano ją na terenie dawnego cmentarza z lat 1825–1898. Wzniesiona w latach 1901–1927 według projektu Konstantego Wojciechowskiego. W 1925 r. świątynia stała się katedrą diecezji częstochowskiej, a od 1992 r. jest archikatedrą i kościołem metropolitalnym częstochowskiej prowincji kościelnej. Fasada bazyliki zwrócona jest w stronę północną, zaś przed nią znajduje się Plac Jana Pawła II (wcześniej Plac Katedralny).

Częstochowa to nie tylko Jasna Góra. Co warto tu zwiedzić? 16
Archikatedra Świętej Rodziny w Częstochowie (fot. Gazeta Regionalna)

W latach 50. XX w. powstał monumentalny ołtarz główny z tryptykiem Świętej Rodziny, wykonany z drzewa lipowego według projektu Zygmunta Gawlika. W transepcie urządzono ołtarze: Najświętszego Sakramentu z nastawą ze srebra (obecnie Chrystusa Króla) i Matki Bożej Częstochowskiej. Postawiono balustradę ze szlachetnego marmuru szwedzkiego, założono witraże w rozecie nad organami (projektu Adama Bunscha).

Od 1958 r. tworzono małokwaterowe witraże w nawach bocznych według projektu Tadeusza Wojciechowskiego (są wzorowane na witrażach średniowiecza). Ich tematem są sakramenty święte. W tym samym czasie urządzono kaplicę Chrztu Pańskiego (obecnie Miłosierdzia Bożego).

Na ołtarzu głównym zostało ustawione spiżowe tabernakulum z podobizną Chrystusa w Majestacie, utrzymane w duchu stylu romańskiego. Kropielnice projektu Stanisława Pospieszalskiego wykonano z granitu pochodzącego z cokołu pomnika cara Aleksandra II, który został zburzony w 1917 r. W 1960 r. urządzono podziemną kryptę z katakumbami (nekropolia częstochowskich biskupów). Za kamiennym ołtarzem znajduje się mozaika z podobizną Matki Boskiej, projektu Zofii Baudouin de Courtenay, wykonana w Watykanie.

Z kolei naprzeciwko Archikatedry znajduje się wspomniana już Galeria Jurajska, obok której znajdują się tzw. Bulwary Jurajskie. Galeria jest nie tylko najpopularniejszym miejsce zakupów, ale także centrum darmowych wydarzeń kulturalnych, sportowych i edukacyjnych.

Częstochowa to nie tylko Jasna Góra. Co warto tu zwiedzić? 17
Galeria Jurajska (mat. biura prasowego Galerii Jurajskiej)

W okolicach Galerii Jurajskiej znajduje się istotne miejsce pamięci – tzw. Plac Katyński. Tam rosną Dęby Pamięci, znajdują się też m.in. pamiątkowy kamień oraz tabliczki upamiętniające ofiary zbrodni katyńskiej. Wmurowano tam również urny z ziemią z Charkowa, Katynia i Miednoje. Oczywiście na placu nie brakuje śladów pamięci ofiar tzw. katastrofy smoleńskiej z kwietnia 2010 r.

Jeśli jednak zamiast w kierunku Galerii Jurajskiej, skierujemy się w stronę ul. Ogrodowej natrafimy na Muzeum Produkcji Zapałek (mieści się pod numerem 68). Ekspozycja prezentowana jest w dwóch salach wystawowych oraz w działającym do niedawna zakładzie produkcyjnym – Częstochowskich Zakładach Przemysłu Zapałczanego SA (wykorzystującym linię technologiczną z lat 30. XX w.). Jest ono jedynym czynnym muzeum zapałek w Europie oraz najstarszą fabryką zapałek w Polsce. Znajduje się też na Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego (szczegóły na stronie www.zapalki.pl, na zwiedzanie można umówić się wyłącznie po wcześniejszym kontakcie z właścicielem).

Największe takie na świecie Muzeum Monet i Medali Jana Pawła II

Częstochowa to nie tylko Jasna Góra. Co warto tu zwiedzić? 18
Muzeum Monet i Medali Jana Pawła II w Częstochowie (mat. ze strony muzeum)

Gdy z kolei zdecydujemy się opuścić ścisłe centrum, szczególnie warto zanotować sobie adres Jagiellońska 67/71. Tam mieści się Muzeum Monet i Medali Jana Pawła II. Stanowi ono największą tego typu placówkę na świecie. Porównując – kolekcja jest kilkunastokrotnie większa od zbiorów znajdujących się w muzeach watykańskich. Ekspozycja składa się przede wszystkim z monet, medali i papaliów, czyli pamiątek związanych z Janem Pawłem II. W Muzeum zobaczyć można także relikwie papieskie pierwszego, drugiego i trzeciego stopnia. Uzupełnieniem kolekcji są ornaty, zastawa stołowa, znaczki pocztowe, jak również szereg innych ciekawostek.

Częstochowa to nie tylko Jasna Góra. Co warto tu zwiedzić? 19
Muzeum Monet i Medali Jana Pawła II (mat. ze strony muzeum)


Ekspozycja odbywa się w nowoczesnej, multimedialnej sali, w której znajduje się kilkanaście tysięcy punków świetlnych, pozwalających w na niezwykle efektowną prezentację zbiorów (więcej o niezwykłym muzeum można przeczytać na stronie jp2muzeum.pl).

Rezerwat Archeologiczny i cmentarzysko ludności kultury łużyckiej

Jeśli zaś zdecydujemy się odwiedzić Raków, stosunkowo niedaleko stadionu piłkarzy ekstraklasowego Rakowa Częstochowa (właśnie przechodzi remont), powinniśmy odwiedzić Rezerwat Archeologiczny (to obiekt Muzeum Częstochowskiego). To tutaj w 1955 r. odkryto cmentarzysko ludności kultury łużyckiej, na którym w latach 1955, 1960–1961 oraz 2001 prowadzono badania archeologiczne. W ich trakcie odkryto 85 pochówków, w tym 44 szkieletowe i 25 ciałopalnych. Pozostałe to groby nieokreślone z powodu złego stanu zachowania. Znaleziono w nich naczynia ceramiczne, ozdoby, narzędzia i broń. Nad fragmentem tego stanowiska w 1965 r. otwarto pawilon, przebudowany i zmodernizowany w latach 2001–2004. Dzisiaj Rezerwat mieści zachowany „in situ” fragment cmentarzyska z ok.750–550 r. p.n.e., na którym możemy zobaczyć 18 pochówków i towarzyszącą im wystawę stałą „Z mroku dziejów”. W 2014 r. przeprowadzono kolejną modernizację Rezerwatu.

Po Częstochowie najlepiej rowerem miejskim!

Częstochowa to nie tylko Jasna Góra. Co warto tu zwiedzić? 20
Stacja rowerów miejskich przy pl. Biegańskiego (fot. Gazeta Regionalna)

Częstochowski Rower Miejski to alternatywny środek transportu, umożliwiający szybkie poruszanie się po naszym mieście. Jest dobrym uzupełnieniem komunikacji miejskiej w Częstochowie. Rowerzyści CRM mają do dyspozycji 20 stacji i 185 rowerów. Obok rowerów standardowych, można wypożyczyć także takie z fotelikiem dziecięcym. Cennik przejażdżki jest następujący: za pierwsze pół godziny płacić nie trzeba, za wypożyczenie do 60 minut płacimy 2 zł, zaś kolejna godzina kosztuje 6 zł. Koszt trzeciej godziny to 10 zł, a czwartej i każdej kolejnej – 14 zł. By skorzystać z roweru, trzeba zainstalować sobie aplikację.

Listę stacji, trasy rowerowe i wszelkie szczegóły można znaleźć na stronie rower.czestochowa.pl.

Częstochowa to nie tylko Jasna Góra. Co warto tu zwiedzić? 21
Stacja rowerów miejskich przy pl. Daszyńskiego (fot. Gazeta Regionalna)

W Częstochowie warto zostać dłużej! Jaki nocleg wybrać?

Częstochowa to nie tylko Jasna Góra. Co warto tu zwiedzić? 22
Apartamenty Stara Kamienica w Częstochowie (mat. właścicieli apartamentów)

Częstochowa oferuje tyle atrakcji, że warto tu zostać na dłużej. W ofercie noclegowej czekają m.in. stylowe apartamenty w typie loft oraz nowoczesne apartamenty w pobliżu Jasnej Góry. Pierwsze oferują Apartamenty Stara Kamienica mieszczące się przy ul. Dąbrowskiego 10 (szczegóły na stronie www.stara-kamienica.com). To zabytkowy obiekt z 1899 roku położony w „sercu Częstochowy”. Na gości czekają 22 w pełni wyposażone apartamenty, w których można pomieścić łącznie 80 osób. Wszystkie posiadają w pełni wyposażony aneks kuchenny oraz łazienkę, a większość z nich wyposażona jest w pralkę, piekarnik, mikrofalówkę oraz balkon. W bezpośrednim sąsiedztwie Starej Kamienicy znajdują się sklep, pizzeria, kawiarnia, a także bezpłatny parking dla klientów.

Częstochowa to nie tylko Jasna Góra. Co warto tu zwiedzić? 23
Apartamenty Stara Kamienica w Częstochowie (mat. właścicieli apartamentów)

-To idealna propozycja dla osób szukających komfortowych warunków i indywidualnego podejścia niezależnie od długości pobytu. Stara Kamienica sprawi, iż Państwa pobyt w Częstochowie będzie niezapomniany – zapraszają właściciele.

Z kolei Apartamenty Nowa Kamienica zlokalizowane są przy ul. Szymanowskiego 22A / Al. NMP 77 (szczegóły na stronie nowakamienica.pl). To nowoczesny obiekt wpisany w ścisłe centrum Częstochowy, w podwórku głównego deptaka III Al. NMP, w bezpośrednim sąsiedztwie Sanktuarium na Jasnej Górze.

Częstochowa to nie tylko Jasna Góra. Co warto tu zwiedzić? 24
Apartamenty Nowa Kamienica (mat. właścicieli aprtamentów)

-Apartamenty Nowa Kamienica to kompleks luksusowych apartamentów zaprojektowanych z dużym smakiem według najnowszych trendów. Wszystkie apartamenty usytuowane są w nowoczesnym budynku w centrum Częstochowy. W każdym z nich znajduje się przestronna sypialnia z wygodnymi łóżkami połączona z aneksem kuchennym wyposażonym we wszystkie niezbędne urządzenia. Uroku dodają nowocześnie urządzone łazienki z prysznicem. Apartamenty polecane dla podróżników, grupy przyjaciół, rodzin z dziećmi i biznesmenów. Zapewniamy pełen komfort wypoczynku – zapraszają gospodarze.

Goście wynajmujący apartamenty mają do dyspozycji bezpłatne WiFi, telewizor z płaskim ekranem oraz klimatyzację w wybranych apartamentach.

Częstochowa to nie tylko Jasna Góra. Co warto tu zwiedzić? 25
Apartamenty Nowa Kamienica (fot. właścicieli apartamentów)

Przyda się też trochę rozrywki!

Letnią porą miejscem relaksu jest Park Wypoczynkowy „Lisiniec”. To ponad 40 hektarów terenów zieleni położonych w zachodniej części miasta przy trasie wylotowej na Opole. Na terenie Parku znajdują się trzy zbiorniki wodne (Pacyfik, Bałtyk, Adriatyk), ścieżka rekreacyjna o długości ok. 2,5 km, wypożyczalnia sprzętu pływającego (rowery wodne, kajaki, deski SUP), skate park, a także dwa korty tenisowe z zapleczem socjalno – gastronomicznym i park linowy.

W niedalekiej przyszłości, uwagę mieszkańców i turystów przykuwać będzie z pewnością aquapark zlokalizowany przy ul. Dekabrystów. Tam znajdą się m.in. zjeżdżalnie, basen ze sztuczną falą oraz część przeznaczona tylko dla dzieci. W planach są też ławeczki i leżanki z hydromasażem. W saunarium znajdą się np. sauny suche, parowe i tężnia solankowa. Otwarcie obiektu prawdopodobnie jesienią 2020 r.  

Częstochowa to nie tylko Jasna Góra. Co warto tu zwiedzić? 26
Promenada im. Niemena w Częstochowie (fot. Gazeta Regionalna)

Miejscem rekreacji i spacerów niezmiennie jest również Promenada im. Niemena. Wyznacza ona granicę pomiędzy dwoma największymi dzielnicami Częstochowy – Północą a Tysiącleciem, łącząc al. Armii Krajowej z Lasem Aniołowskim. Tam znajdziemy nie tylko centrum handlowe, ale przede wszystkim przestrzeń dla zarówno aktywnego jak i nieco spokojniejszego odpoczynku. To zarówno aleja spacerowa, skwery ,jak i place zabaw dla najmłodszych, skatepark, amfiteatr, droga dla rowerzystów (przy Promenadzie znajdują się stacje rowerów miejskich), mini-tężnia, grill-park czy boiska sportowe. Wzdłuż alei spacerowej nie brakuje również punktów gastronomicznych, w tym barów z letnimi ogródkami. Dodajmy też, że na skwerku przy Promenadzie znajdziemy Rzeźbę Matki z Dzieckiem autorstwa Władysława Łydżby.

Częstochowa to nie tylko Jasna Góra. Co warto tu zwiedzić? 27
Rzeźba Matki z Dzieckiem (fot. Gazeta Regionalna)

Cenioną rozrywką jest jedyny w tej okolicy escape room, czyli Dom Tajemnic (mieszczący się przy ul. Dąbkowskiego 34 lok. 1). – W tej popularnej na świecie rozrywce chodzi o zakończenie powodzeniem misji. Jest to możliwe tylko po rozwikłaniu wszystkich zagadek i rebusów! To gra zespołowa, odbywającą się w realnej rzeczywistości. Kluczem do sukcesu jest logika, zręczność oraz praca w grupie (…) Gra, która na świecie ma miliony fanów, polega na walce z czasem i ukrytymi zagadkami. Celem jest ukończenie scenariusza gry w ciągu godziny przy pomocy „własnych narzędzi” – sprytu, pomysłowości, inteligencji oraz nieszablonowemu myśleniu – zachęcają organizatorzy na stronie domtajemnic.eu.

Jak jeszcze można spędzić wolny czas? Np. oddając się grze w kręgle. Taką rozrywkę proponuje Kręgielnia i Pub „Stacherczak” (al. Kościuszki 1) oraz Bowling & Pub Złote Arkady (ul. Boya-Żeleńskiego 12/14). Takie atrakcje oferuje również Centrum Rekreacyjno Sportowe Scout (ul.Drogowców 12). Tam znajdziemy również wrotkarnię, sale do fitnessu, siłownię oraz korty do tenisa i squasha, a do tego hotel i restaurację.

Rozrywkową ofertę przedstawiają również lokalne kluby, zlokalizowane w centrum miasta. Wśród nich Rura (Al.NMP 38), Don Kichot (Al.NMP 64) czy Carpe Diem (Al. NMP 29).

A jeśli jesteście zainteresowani zwiedzaniem Jasnej Góry zapraszamy do mini przewodnika po Klasztorze.

A. Kostyra