Czy wiecie kiedy przestawiamy zegarki?
Jesień się zbliża wielkimi krokami, choć aura na zewnątrz jest już bardzo jesienna, i tutaj wówczas pojawia się pytanie, kiedy zmienia się czas z letniego na zimowy? Wiele osób lubi zmianę czasu, bo zapewnia ona „dodatkową” godzinę snu rano, gdyż przestawić zegarki będzie trzeba z godziny 3.00 na 2.00 w nocy.
W całej Unii Europejskiej do zimowego czasu wraca się w ostatnią niedzielę października, a na czas letni wchodzi się również w ostatnią niedzielę, ale już miesiąca marca.
W tym roku zmiana nastąpi w nocy z soboty 30 października na niedzielę 31 października. Zegary wówczas będzie trzeba przesunąć o godzinę do tyłu czyli z 3.00 na 2.00.
Po zmianie czasu na zimowy dni będą się już zdawały krótsze, a słońce zacznie zachodzić dużo wcześniej niż teraz. W połowie września słońce nad Polską zachodzi około 19.00, a w pierwszym dniu tuż po przesunięciu czasu zajdzie już o 16.19.
W Polsce zmianę czasu reguluje rozporządzenie prezesa Rady Ministrów. Kolejne takie rozporządzenie rząd wydał na początku listopada w roku 2016. Przedłuża ono stosowanie czasu letniego oraz zimowego do 2021 roku.
W ostatnich latach w Unii Europejskiej trwała dyskusja na temat możliwości zniesienia zmiany czasu. W marcu 2019 roku Parlament Europejski opowiedział się za zniesieniem tej zmiany. Europosłowie chcieli, by zmiana czasu w marcu 2021 roku była już ostatnią zmianą w tych krajach Unii Europejskiej, które wybiorą na stałe czas letni. Stanowisko PE stało się przedmiotem negocjacji z ministrami UE właśnie w tej sprawie. Wszystkie Unijne stolicy, w tym także Warszawa nie podzieliły jednak stanowiska PE. Później projekt trafił do prac na poziomie grup roboczych.
Od marca 2020 roku, kiedy do Polski dotarła pandemia koronowairusa, ustała korespondencja informacyjna między poszczególnymi krajami w zakresie zniesienia zmiany czasu. W 2021 roku zarówno w Polsce, jak i pozostałych krajach UE, wszystkie działania zostały wstrzymane. W związku z czym zapowiadany termin na zniesienie zmiany czasu w tym roku jest niestety nie do zrealizowania.
Przeprowadzone konsultacje wśród Europejczyków w roku 2018, przez Komisję Europejską wykazały, iż 84 % respondentów chce zniesienia zmiany czasu. Zebrano podczas tych konsultacji 4,6 mln odpowiedzi. Chętni na zniesienie zmiany czasu, okazali się również Polacy. Natomiast w 2019 roku zostało przeprowadzone badanie CBOS na zlecenie Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii, z którego wynikało że za zniesieniem zmiany czasu jest aż 78,3% respondentów. Przeważająca większość dorosłych Polaków jest za tym by przejść na jeden czas i preferowała czas letni. Za wyborem letniego czasu opowiada się ponad 74% respondentów.
Badania wpływu zmiany czasu na zużycie energii elektrycznej z Indianie w USA wykazały, iż po wprowadzeniu czasu letniego rachunki mieszkańców za prąd wzrosły. Natomiast w Kalifornii te same badania wykazały, iż w tym stanie zmiana czasu nie powoduje zmian w zapotrzebowaniu na energię elektryczną. Japończycy zaś wyliczyli, że stosowanie czasu letniego może zmniejszyć emisję dwutlenku węgla o 400 tysięcy ton oraz pomóc zaoszczędzić do 930 milionów litrów paliwa. Dodatkowo przyczynia się do spadku liczny ulicznych kradzieży o co najmniej 10%.
Eksperci mają zdanie, że zmiana czasu najbardziej dotyka ludzi, mający problemy ze snem czy też mają zaburzony rytm okołodobowy. Natomiast sama zmiana czasu nie przyczynia się głównie do problemów zdrowotnych, ale rezygnacja z niej mogłaby mieć pozytywne skutki. Podział na czas letni i zimowy to jeden z wielu czynników zewnętrznych, które wpływają na jakość ludzkiego życia.
Ustalenie czasu letniego zostało wprowadzone przez państwa europejskie w ubiegłym wieku. Na celu miało to przede wszystkim oszczędzanie energii, w szczególności w czasie wojny oraz podczas kryzysu naftowego mającego miejsce w latach 70 XX wieku. Od roku 1980 stopniowo zaczęto przyjmować przepisy, które znosiły rozbieżne harmonogramy krajowych zmian czasu.
Wprowadzenie czasu letniego, czyli przesuwanie wskazówek zegara o godzinę do przodu, jako pierwszy najprawdopodobniej zaproponował Benjamin Franklin w XVIII wieku. Miało pomóc to lepiej dostosować czas aktywności człowieka do godzin, w których jest najwięcej światła słonecznego i przynieść oszczędności. Z tego względu też czas letni określa się w języku angielskim jako czas oszczędzający światło dzienne. W Polsce zmiana czasu wprowadzona została w okresie międzywojennym, później w latach 1946-1949, 1957-1964, a stosuję się ją już nieprzerwanie od roku 1977.
K KIK