Od nieprawidłowego zgryzu do depresji… jeden krok!

Ortodonta to lekarz, który nie tylko dobiera aparat mający – jak to większość mówi: „wyprostować zęby”, ale to specjalista, który pomaga całemu organizmowi dobrze funkcjonować. A przy okazji ortodonta „poprawia” naszą urodę.

Dr Aneta Nawrot: Co to jest prawidłowy zgryz?

Lekarz stomatolog, specjalista ortodonta Rafał Zalasiński: – Najprościej mówiąc: zgryz prawidłowy jest wówczas, kiedy górne zęby z przodu pokrywają te dolne nie więcej niż 1,5 – 2 mm, czyli – mówiąc jeszcze prościej jest prawidłowy wówczas, gdy siekacze dolne i górne równo się stykają, a zęby boczne kontaktują się ze sobą w odpowiednich relacjach do siebie.

Czy nieprawidłowy zgryz ma wpływ również na stan zdrowia naszych zębów, czy tylko to kwestia urody i estetyki?

Nieprawidłowy zgryz – w aspekcie stomatologicznym – może prowadzić m.in. do próchnicy zębów, gdyż zbyt ściśle przylegające do siebie zęby sprawiają, że do przestrzeni międzyzębowych nie dociera nić dentystyczna czy szczoteczka, co skutkuje nieprawidłowym oczyszczaniem zębów, a tym samym nieprawidłową higieną jamy ustnej. A to już pierwszy krok to tego, żeby „pomóc” próchnicy w przyspieszonym rozwoju. Ale próchnica czy choroby przyzębia, to tylko jeden z problemów…

Z CYKLU: PRZYCHODZI BABA DO… Od nieprawidłowego zgryzu do depresji… jeden krok! [ROZMOWA] 1

No to od początku: przychodzi do Pana pacjent. Od czego zaczyna się badanie?

Mimo, że pytanie jest proste, to trudno odpowiedzieć na nie jednym zdaniem. Oczywiście badam zgryz i stwierdzam, czy jest prawidłowy, czy wymaga korekcji. Ale o powodzeniu leczenia, decyduje również holistyczne podejście do pacjenta…

Czyli?

Podejście całościowe. Jeśli stwierdzę wadę zgryzu muszę znaleźć jej przyczyny. A ich najczęściej jest kilka. Dlatego tak bardzo zanim zostanie dobrany odpowiedni aparat – na początku istotna jest współpraca i konsultacje z innymi specjalistami. Najczęściej są to: laryngolog, ortopeda, alergolog, często fizjoterapeuta i logopeda…

Rozumiem laryngolog, ale pozostali specjaliści…

Przyczyn nieprawidłowego zgryzu jak już wcześniej wspomniałem może być bardzo wiele. Najczęściej nieprawidłowy zgryz może być wynikiem wady wymowy, konsekwencją ssania kciuka, niewłaściwym odżywianiem, problemami z żuciem czy wędzidełkiem języka. Nieprawidłowy zgryz może być też wywołany zgrzytaniem, przerostem migdałków…

Ale zniekształcenia mogą wywołać także problemy z przegrodą nosową wieloletnie oddychanie przez usta. Podobnie w przypadku uczuleń dolegliwości astmatyczne mogą być powiązane z wadą zgryzu.

Na nieprawidłowości w zgryzie wpływ mają też skoliozy, głównie skrzywienie czy zwyrodnienie kręgosłupa szyjnego. Stąd potrzebna opinia np. ortopedy i współpraca z fizjoterapeutą.

Z CYKLU: PRZYCHODZI BABA DO… Od nieprawidłowego zgryzu do depresji… jeden krok! [ROZMOWA] 2

Wszystko powiązane jest ze wszystkim…

Taki jest nasz organizm. Przecież zwyrodnienia w kręgosłupie, głównie w kręgosłupie szyjnym, najczęściej powodują nie tylko zmiany w zgryzie, ale również często ich konsekwencją są m.in. trzaski w stawie skroniowo-żuchwowym, bóle głowy, szumy w uszach, bóle oka, zaburzenia równowagi… Niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego, że jeśli coś w naszym organizmie „szwankuje” i to przez dłuższy czas, to wywołuje „ból”. Początkowo my tego bólu fizycznie nie odczuwamy, ponieważ organizm reaguje i blokuje receptory bólowe w rdzeniu kręgowym.

Gdy to zawodzi ból jest blokowany poprzez mechanizm zstępujący przez nadmierne wytwarzanie substancji, takich jak serotonina i noradrenalina, które ten ból mają „spacyfikować”. Zdać sobie sprawę należy, że ta produkcja – jednocześnie – odbywa się to kosztem zmniejszenia produkcji hormonów i neurotransmiterów, np. endorfin, czyli tzw. hormonów szczęścia i tym samym człowiek ma nie najlepsze samopoczucie, gorszą samoocenę i niejednokrotnie to wszystko prowadzi do depresji. Wypłukanie organizmu z serotoniny powoduje irytację nawet na niewielkie bodźce akustyczne (np. tykanie zegara) i trudności z zasypianiem. Brak dopaminy spowoduje drżenia mięśniowe, a brak acetylocholiny przykurcze i bóle mięśniowe. I tak dalej…

Z CYKLU: PRZYCHODZI BABA DO… Od nieprawidłowego zgryzu do depresji… jeden krok! [ROZMOWA] 3

Przeciętnemu człowiekowi ortodonta kojarzy się głównie ze specjalistą, który dobiera aparat „prostujący zgryz”, a tymczasem jest to lekarz, który aby dobrze wykonać swoją pracę, musi wcześniej zorientować się co dolega całemu naszemu organizmowi. Bo z tego co Pan mówi, prawidłowy zgryz to nie tylko piękny uśmiech, ale przede wszystkim zdrowy organizm…

To prawda i dobrze by było, żeby osoby, które zgłaszają się do ortodonty po pomoc miały taką wiedzę. A to dlatego, że i motywacja w leczeniu będzie większa. Zawsze pacjent uświadomiony, dobrze poinformowany lepiej współpracuje z lekarzem i tym samym wyniki terapii są zdecydowanie lepsze.

Czy na pomoc ortodonty mogą liczyć tylko dzieci i młodzież?

Zdecydowanie szybsze efekty osiąga się u młodszych pacjentów, ale każdy może zgłosić się na konsultację i leczenie ortodontyczne. Każdy otrzyma poradę. Inne problemy mają ludzie młodzi, a inne osoby starsze mające, np. braki w uzębieniu, które też wpływają na nieprawidłowy zgryz. Zapraszam wszystkich.

Dziękuję za rozmowę.

Rafał Zalasiński lekarz stomatolog, specjalista ortodonta

Studia medyczne ukończył we Wrocławiu. Uzyskane specjalizacje: stomatologia ogólna rok 2000, ortodoncja rok 2012;

współwłaściciel Centrum Stomatologii Integralnej Dentaria w Częstochowie, ul. Stroma 12,
współwłaściciel Zaldent Nowoczesna Stomatologia w Boronowie, ul. Nowa 1A,
zainteresowania: stomatologia cyfrowa, cyfrowe projektowanie uśmiechu,
pasje: egzotyczne i orientalne podróże oraz wspinaczka wysokogórska,
zdobyte szczyty m.in. – Demawend (5 610 m. npm. ), Elbrus (5 642 m.npm.), Mont Blanc (4 810 m.npm.), Kazbek (5 033 m.npm.), Fudżi (3 776 m.npm.), Yari (3 180 m.npm.), Pik Lubvi (2 200 m.npm.), Alam Kuh (4 848 m.npm.).