Prezentowana przez Miejską Galerię Sztuki w Częstochowie wystawa „Beksiński. Drugie Muzeum” bez wątpienia należy do najciekawszych propozycji wśród atrakcji kulturalnych miasta. To wyjątkowa okazja, by zobaczyć prace wybitnego artysty, które nie były wcześniej prezentowane w Polsce.
[post_gallery]
Zdzisław Beksiński był artystą wielowymiarowym – malarzem, rzeźbiarzem, fotografem, rysownikiem, który fascynował się również grafiką komputerową, filmem, literaturą. Urodził się w 1929 r. w Sanoku. Był mężem Zofii i ojcem Tomasza – dziennikarza związanego z radiową Trójką (na jej antenie prowadził choćby słynną „Trójkę pod księżycem”), jego felietony ukazywały się m.in. w czasopiśmie „Tylko Rock” i zasłynął też jako tłumacz języka polskiego, który przetłumaczył wszystkie ówczesne filmy o Jamesie Bondzie oraz filmową i telewizyjną twórczość grupy Monty Python. Żona artysty zmarła w 1999 r., zaś syn popełnił samobójstwo w grudniu 1999 r.
Sam Beksiński zginął tragicznie, został zamordowany w swoim warszawskim mieszkaniu przy ul. Sonaty (rodzina przeniosła się do stolicy w 1977 r.). Zabójca był 19-latek, który wraz z swoją rodziną od lat pracował dla Beksińskiego. W nocy z 21 na 22 lutego 2005 r, na kilka dni przed 76. urodzinami malarza, młody mężczyzna wraz z kuzynem zadał Beksińskiemu kilkanaście ciosów nożem, zaś z mieszkania wyniósł aparaty fotograficzne i płyty CD. Historia Beksińskich została opowiedziana w głośnym filmie „Ostatnia rodzina”, w reżyserii Jana P. Matuszyńskiego. Malarza zagrał w nim Andrzej Seweryn, jego żonę – Aleksandra Konieczna, a Tomasza Beksińskiego – Dawid Ogrodnik.
W 2001 r. cały swój dorobek artystyczny Beksiński zapisał w testamencie Muzeum Historycznemu w Sanoku, któremu przekazał ok. 300 swoich prac. Z kolei największa prywatna kolekcja dzieł mistrza należy do Anny i Piotra Dmochowskich (więcej ona ten temat można przeczytać na stronie beksinski.dmochowskigallery.net).
30 obrazów i 30 rysunków autorstwa mistrza Beksińskiego
I właśnie Miejska Galeria Sztuki w Częstochowie jest dysponentem dzieł wybitnego artysty współczesnej sztuki polskiej Zdzisława Beksińskiego przekazanych do stałej ekspozycji przez ich właścicieli – wspomnianych kolekcjonerów sztuki z Paryża Annę i Piotra Dmochowskich. Od 2016 r. w galerii przy Al. NMP 64 prezentowana jest druga transza depozytu, czyli 30 obrazów oraz 30 rysunków mistrza (co ważne, są to prace, które nie były wcześniej prezentowane w Polsce). Na uroczystym otwarciu wystawy w maju nie zabrakło oczywiście samych kolekcjonerów.
Tu przypomnijmy, że poprzedni depozyt państwa Dmochowskich (obejmujący 50 obrazów, 100 rysunków i 100 fotografii), obecny był w Częstochowie przez dziesięć lat znany był jako Muzeum Zdzisława Beksińskiego. Miejska Galeria Sztuki przekazała do Nowohuckiego Centrum Kultury w Krakowie.
Prezentowana w Częstochowie kolekcja jest trzecim co do wielkości zbiorem prac artysty, który można oglądać w Polsce (po Sanoku i Krakowie właśnie).
To właśnie dlatego stała wystawa dzieł Beksińskiego nosi tytuł „Beksiński. Drugie Muzeum”. Eksponowana jest w odrębnej sali wystawowej aranżowanej w odpowiedni dla malarstwa Beksińskiego sposób – na widza oddziaływają rożne elementy tej aranżacji: światło, utwór muzyczny skomponowany przez francuskiego kompozytora Armanda Amara na specjalnie zamówienie Piotra Dmochowskiego, nieco labiryntowy układ sali Muzeum. Najbardziej jednak działają same dzieła – ich forma, ekspresja, wyobraźnia twórcy.
Twórczość Henricot’a i unikatowy szkic dla galerii
Warto dodać, że we wnętrzu Muzeum prezentowana jest także niewielka wystawa dzieł francuskiego artysty Michaela Henricot również pochodząca z kolekcji Dmochowskich. Twórczość Henricot’a (artysty zaprzyjaźnionego ze środowiskiem polskim w Paryżu), odnosi się do sztuki egipskiej, do historii naturalnej (młodzieńcza fascynacja szkieletami dinozaurów), sięga do surrealizmu. Surrealna wyobraźnia łączy obu artystów, choć każdy z niech pozostaje indywidualnością.
Na podkreślenie zasługuje również to, że Miejska Galeria Sztuki w 2017 r., przy kolejnej wizycie Dmochowskich w częstochowskiej galerii (w ramach cyklu „Wokół Beksińskiego”), otrzymała unikatowy szkic autorstwa mistrza. Dyrektorka instytucji – Anna Paleczek-Szumlas podkreślała, że dar jest wyjątkowy, bo szkic stanowi przecież „zapis pierwszych twórczych myśli artysty”.
Spotkania autorskie, projekcje, spektakle czy oprowadzania kuratorskie
Obecność dzieł Beksińskiego w częstochowskiej Galerii obliguje organizatorów do ciągłego rozbudowywania kontekstów funkcjonowania tej wystawy, wprowadzania nowej wiedzy i wrażeń związanych bezpośrednio z twórczością artysty, ale także i jego relacjami rodzinnymi. Od 2016 r. odbiorcy mają możliwość korzystać z przygotowywanych regularnie programów wydarzeń „kontekstowych”, na które składają się spotkania autorskie, projekcje filmowe, oprowadzania kuratorskie czy spektakle teatralne. Prezentowano tu również inne wystawy twórczości Zdzisława Beksińskiego. Wśród organizowanych dotąd wydarzeń znalazły się m.in. „Beksińscy – portret podwójny” (maj 2014), „Beksińscy inaczej” (luty 2016), „INNI… o Beksińskich” (październik 2016), „Beksiński_Butoh. Dekonstrukcja” (kwiecień 2017),” Wokół Beksińskiego” (maj 2017), „Beksiński. Decenium” (styczeń-luty 2016), „Beksiński/Lewczyński. Dopełnienie konieczne” (wrzesień-październik 2018) czy „Beksiński. Granice realności” (czerwiec-październik 2018). O wszystkich wymienionych przedsięwzięciach można przeczytać na stronie www.galeria.czest.pl
Spektakle inspirowane twórczością Zdzisława Beksińskiego, w Miejskiej Galerii Sztuki prezentował też Wojciech Kołsut. W 2016 r. częstochowski artysta przedstawił „Podróż do wnętrza – sen 061″, rok później – „Powrót marionetek – Sen 62”, a w 2019 r. – „Sen 063- Dziewczyna”.
Godziny otwarcia, ceny biletów…
Wystawa „Beksiński. Drugie Muzeum” dostępna jest do zwiedzania w czasie trwania wystaw czasowych galerii, w sezonie zimowym (wrzesień-czerwiec) od wtorku do piątku w godzinach od 10.30 do 18, a w soboty i niedziele od 12 do 19, zaś w w sezonie letnim (lipiec – sierpień) od wtorku do niedzieli od 12 do 19. W poniedziałki Muzeum jest nieczynne.
Ekspozycja znajduje się w amfiladzie sal wystawowych, dlatego w przerwach na zmianę ekspozycji czasowych Muzeum jest nieczynne. Kto chciałby je odwiedzić w tym czasie proszony jest o kontakt telefoniczny w celu ustalenia terminu zwiedzania.
Bilety normalne kosztują 12 zł, a ulgowe – 10 zł (obowiązują one również na wystawy czasowe prezentowane w galerii).
Wystawa „Beksiński. Drugie Muzeum” ma również swoją stronę na Facebooku, na której zamieszczane są szczegółowe informacje i ciekawostki dotyczące ekspozycji (można ją znaleźć TUTAJ).
RJ