Efektem dotychczasowego działania Jurajskiego Ośrodka Wsparcia Ekonomii Społecznej przy Agencji Rozwoju Regionalnego w Częstochowie jest m.in. utworzenie 62 podmiotów ekonomii społecznej i udzielenie różnego rodzaju wsparcia 1500 osobom. Do 2023 r. JOWES zostanie dofinansowany kwotą 16 mln zł. ARR stworzy też wkrótce Lokalne Centrum Kompetencji Przedsiębiorczości Rodzinnej.
Ekonomia społeczna wpisuje się w politykę społeczną częstochowskiego samorządu, który chce tworzyć miasto przyjazne dla wszystkich – także tych, którym wolny rynek pracy nie daje tylu szans co tym silniejszym, zdrowszym, bardziej zaradnym. Służy integracji zawodowej i społecznej osób zagrożonych marginalizacją, tworzeniu dla nich miejsc pracy i pola do użytecznej społecznie działalności w takich podmiotach jak m.in. fundacje, stowarzyszenia, centra integracji społecznej czy spółdzielnie socjalne. Wspieranie ekonomii społecznej może być alternatywą dla tradycyjnych programów aktywizacji zawodowej dla osób będących – z różnych względów – w trudnej sytuacji.
– Częstochowski ośrodek działający na rzecz ekonomii społecznej w pierwszej edycji projektu JOWES „zagospodarował” blisko 4 mln zł, w drugim – blisko 8 mln, a teraz będzie miał przez ponad 5 lat do dyspozycji ponad 16 mln zł – podsumowuje prezydent miasta Krzysztof Matyjaszczyk. – Te środki mają przełożyć się m.in. na stworzenie ok. 260 miejsc pracy i wsparcie dla ok. 900 osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem. Liczymy, że uda się pomóc wielu ludziom i środowiskom, a Częstochowa będzie dalej stawiana za wzór wspólnego działania sektora pozarządowego i samorządu na rzecz ,,przyjaznego” modelu miasta.
W ciągu dotychczasowej działalności dzięki JOWES zostało utworzone m.in. 62 podmioty ekonomii społecznej oraz powstało 154 nowych miejsc pracy w tych podmiotach (miejsca pracy utworzone bezpośrednio dzięki środkom Ośrodka).
Częstochowa i ARR przystępiły także do innowacyjnego – bo pierwszego tak dużego w Polsce – projektu skierowanego do lokalnych firm rodzinnych. Będziemy jednym z 7 miast, w których powstaną lokalne centra kompetencji rozwoju firm rodzinnych (LCK). Będą one kojarzyć kilku partnerów (samorząd, administrację rządową, środowisko gospodarcze) dla stworzenia stabilnego, długotrwałego wsparcia dla firm rodzinnych. Projekt pozwoli skuteczniej wykorzystać potencjał drzemiący w firmach rodzinnych – dla zrównoważonego, lokalnego rozwoju.
Działalność i plany JOWES
JOWES swoim działaniem obejmuje obszar Miasta Częstochowy oraz powiatów: częstochowskiego, kłobuckiego i myszkowskiego. Działalność JOWES jest współfinansowana z Europejskiego Funduszu Społecznego. Pierwsza edycja funkcjonowania Ośrodka była realizowana w okresie od początku 2013 do końca lipca 2015, natomiast druga edycja od sierpnia 2015 do końca lipca 2018.
Ostatnio podpisana została kolejna umowa pomiędzy ARR w Częstochowie a Zarządem Województwa Śląskiego na funkcjonowanie już 3. edycji JOWES. jWartość dofinansowania na najbliższe 5,5 roku wynosi ponad 16 mln zł. JOWES posiada akredytację Ministerstwa Rodziny Pracy i Polityki Społecznej od 2015 roku. Po audycie przeprowadzonym przez wyspecjalizowaną instytucję w czerwcu 2018 roku po raz kolejny wydłużono okres obowiązywania akredytacji do 31 sierpnia 2020 roku.
Najważniejszym zadaniem JOWES jest wsparcie tworzenia miejsc pracy dla osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym oraz wsparcie rozwoju i profesjonalizacji podmiotów ekonomii społecznej z Subregionu Północnego Woj. Śląskiego.
Rezultaty działalności JOWES od 2013 roku to m.in.:
– 154 nowych miejsc pracy w podmiotach ekonomii społecznej,
– ponad 62 utworzone podmioty ekonomii społecznej ( w tym m.in. fundacje, stowarzyszenia, Centra Integracji Społecznej, Spółdzielnie Socjalne),
– ponad 1500 osób uczestniczących w projekcie,
– ok. 400 instytucji uczestniczących w projekcie,
– ok. 6500 zrealizowanych godzin doradczych,
– ok. 1400 zrealizowanych godzin szkoleniowych,
|- wsparcie 12 partnerstw.
W ramach dotacji na tworzenie miejsc pracy w przedsiębiorstwach społecznych przyznano wsparcie inwestycyjne oraz wsparcie pomostowe podstawowe i przedłużone. Każde takie przedsiębiorstwo miało możliwość przeszkolenia zawodowego pracowników. Elementem wsparcia były również szkolenia z zakresu prowadzenia przedsiębiorstw społecznych, doradztwo oraz wizyty studyjne.
Wsparcie otrzymują głównie osoby zagrożone ubóstwem lub wykluczeniem społecznym, podmioty ekonomii społecznej, pracownicy jednostek sektora finansów publicznych.
W ramach działań 3. edycji funkcjonowania Ośrodka na lata 2018-2024 planowane są:
– dotacje na tworzenie nowych miejsc pracy w podmiotach ekonomii społecznej i utworzenie 259 miejsc pracy,
– wsparcie pomostowe w początkowym okresie działalności,
– wsparcie co najmniej 898 osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym,
– usługi informacyjno-promocyjne sektora ES,
– usługi animacyjne,
– usługi doradztwa ogólnego oraz doradztwa specjalistycznego,
– usługi szkoleniowe.
W celu zwiększenia zakresu oddziaływania projektu i ułatwienia kontaktów z organizacjami pozarządowymi będą kontynuowane tzw. mobilne punkty JOWES, m.in. przy Urzędzie Miasta Częstochowy w COP, przy ul. Focha. W tym celu zawarte zostało porozumienie o współpracy z Gminą Częstochowa.
Biorąc pod uwagę wartość pozyskanych środków, które trafiły za sprawą i przy udziale JOWES na wsparcie podmiotów ekonomii społecznej i aktywizację społeczną i zawodową osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym – jest to ponad 25 mln złotych.
Ponadto JOWES jest organizatorem wielu konferencji, seminariów, warsztatów, targów ekonomii społecznej oraz spotkań sieciujących przedstawicieli przedsiębiorstw z podmiotami ekonomii społecznej. Jednym z ważnych działań jest również budowanie zaangażowania społecznego wśród przedsiębiorców (CSR) oraz inicjowanie współpracy międzysektorowej pomiędzy podmiotami ekonomii społecznej, samorządami, przedsiębiorcami oraz jednostkami naukowymi. JOWES bierze również udział w pracach Wojewódzkiego Zespołu ds. Ekonomii Społecznej oraz sekretariatu Ogólnopolskich Spotkań Sieciujących OWES.
Projekt ,,Tworzenie systemu sieciowego wsparcia przedsiębiorczości rodzinnej – Lokalne Centra Kompetencji Przedsiębiorczości Rodzinnej”
W wyniku realizacji projektu powstanie 7 lokalnych centrów kompetencji rozwoju firm rodzinnych (LCK) w 7 miastach na terenie Polski. Kluczowym założeniem jest ścisła współpraca partnerów lokalnych – władz miasta i lokalnych firm rodzinnych, tak aby system wsparcia dla firm był stały i skuteczny. Chodzi o doskonalenie efektywności współdziałania partnerów lokalnych (władz miasta i lokalnych firm rodzinnych) na rzecz rozwoju rodzinnych przedsiębiorstw w krytycznych dla nich obszarach: efektywności ich prowadzenia, przekazywania kompetencji ich prowadzenia z pokolenia na pokolenie, wsparcia trwałości i konkurencyjności FR z uwzględnieniem specyfiki ich działania, upowszechnienia wiedzy nt. sposobów pomiaru zysku ekonomicznego, wsparcia skutecznych procesów sukcesyjnych, wykorzystania analizy ryzyka.
W każdym z 7 miast powstanie komórka/stanowisko LCK umiejscowione przy jednej z instytucji miejskich oraz ciało konsultacyjne ,,rada rozwoju firm rodzinnych”. Zadaniem centrum będzie wspieranie rozwoju firm rodzinnych, a jednym z głównych zadań – doprowadzenie do powołania ,,rady rozwoju firm rodzinnych”, skupiającej przedsiębiorców rodzinnych i przedstawicieli instytucji publicznych wpływających na warunki ich funkcjonowania. Do udziału w radzie zaproszeni zostaną także lokalni przedstawiciele jednostek administracji rządowej (tj. US, Sanepid, Inspekcja Pracy, ZUS, KRUS), a także lokalnego środowiska gospodarczego. Efektem pracy rady będzie opracowanie założeń programu rozwoju firm rodzinnych i planu realizacji tego programu. W każdym LCK zostanie zatrudniony Lokalny Animator rozwoju firm, finansowany z budżetu projektu. Działania wykorzystywać będą doświadczenia partnera zagranicznego – Izby Przemysłowo-Handlowej z Sewilli.
Jest to pierwszy w Polsce tak kompleksowy projekt z udziałem samorządów na rzecz lokalnych firm rodzinnych. Długofalowym celem jest wypracowanie nowej generacji programów rozwoju lokalnego we współdziałaniu i w oparciu o potencjał lokalnych firm.
Projekt jest realizowany przez 2 lata – do 30 czerwca 2020 wspólnie przez 5 partnerów, w tym: Stowarzyszenie Inicjatywa Firm Rodzinnych i Związek Miast Polskich, w ramach Programu Operacyjnego „Wiedza – Edukacja – Rozwój”.
Spotkanie poświęcone działalności JOWES oraz podpisaniu porozumień między Agencją Rozwoju Regionalnego a Miastem Częstochowa, dotyczących dalszej działalności mobilnego punktu JOWES w budynku UM przy ul. Focha oraz realizacji projektu ,,Tworzenie systemu sieciowego wsparcia przedsiębiorczości rodzinnej – Lokalne Centra Kompetencji Przedsiębiorczości Rodzinnej”, odbyło się 19 X w sali konferencyjnej ARR Parku Przemysłowo-Technologicznego przy ul. Wały Dwernickiego. Wzięli w nim udział m.in. prezydent miasta Krzysztof Matyjaszczyk, Anna Potrzebowska – wiceprezes ARR oraz Artur Szmaciarski – kierownik JOWES.
(UM Częstochowa)