Od poniedziałku – 4 marca 2019 roku , e-dowody osobiste weszły w życie. Poniedziałkowa data pozwala składać wnioski o jego wydanie. Od tego momentu, każdy kto złoży wniosek dostanie elektroniczny dowód z chipem.
Wizualnie nowe dowody przypominać będą te dotychczasowe. Zasadniczą kwestią będzie elektroniczna warstwa – czyli chip.
Różnice w dowodach
Poza wewnętrznym, niewidocznym chipem, e-dowód będzie posiadać numer CAN na pierwszej stronie. Jego obecność jest niezbędna, aby nasze dane były bezpieczne, ale również umożliwiać on będzie korzystanie z elektronicznych funkcji e-dowodu.
Nowe możliwości e-dowodu
E-dowód umożliwi kontakt z całą administracją publiczną. Dzięki niemu będzie można m.in. zalogować się do portali administracji publicznej, na przykład ePUAP, elektronicznie podpisać dokumenty podpisem osobistym, elektronicznie podpisać się w usługach online administracji publicznej czy korzystać z automatycznych bramek granicznych na przykład na lotniskach.
W przyszłości e-dowód dawać będzie również możliwość potwierdzenia swojej obecności w placówkach służby zdrowia.
Korzystanie z warstwy elektronicznej
Korzystanie z warstwy elektronicznej nie jest obowiązkowe. Jeśli zdecydujemy, że nie chcemy korzystać z elektronicznych udogodnień, przy odbiorze musimy to zaznaczyć. Nie jest też tak, że jeśli na początku nie zdecydujemy się na jej aktywację, w przyszłości nie możemy z tego skorzystać.
Aktywacja warstwy elektronicznej
Aktywacja tej warstwy jest konieczna wtedy, gdy chcemy korzystać ze wszystkich przywilejów e-dowodu. Aby to zrobić, trzeba ustawić swój – unikatowy kod PIN, składający się z sześciu cyfr do podpisu osobistego oraz kod PIN z czterech cyfr do profilu osobistego. Oba kody, ustalić możemy w urzędzie (przy odbiorze) lub w późniejszym czasie. Poza kodami PIN przy odbieraniu naszego nowego e-dowodu otrzymamy także kod PUK. Ten kod działa na tej samej zasadzie jak w telefonach komórkowych – po wpisaniu niepoprawnego PIN-u wpisujemy kod PUK i ponownie będziemy mogli korzystać ze wszystkich funkcji e-dowodu.
Co ważne kod PIN zmieniać można w każdej chwili. Potrzebny nam będzie w chwili składania podpisu osobistego lub kiedy będziemy chcieli zostać uwierzytelnieni.
Jak będzie działać e-dowód?
Podobnie jak karty bankowe, e-dowód działa bezstykowo. Wystarczy położyć go na czytniku.
Dane jakie się na nim znajdą to: imię, nazwisko (w tym nazwisko rodowe), imiona rodziców, data i miejsce urodzenia, płeć, zdjęcie, numer PESEL, obywatelstwo. Seria i numer dowodu, data wydania i ważności, podmiot, który go wydał oraz numer CAN.
W nowym, elektronicznym dowodzie nie znajdziemy adresu jego właściciela.
Kto musi złożyć wniosek i jak go złożyć?
Przede wszystkim osoby, którym kończy się ważność dotychczasowego dowodu osobistego. Jeśli nasz dowód osobisty jest nadal ważny, nie trzeba go wymieniać.
Wniosek o e-dowód składamy tak samo jak to było dotychczas – w urzędach gminy, z ta różnicą, że nie musi to być w miejscu zameldowania lub internetowo. Do wniosku należy dołączyć wymiarowe zdjęcie posiadacza. Fotografia nie może być starsza niż 6 miesięcy. Musi znajdować się na niej kolorowe zdjęcie twarzy na białym tle zapisane w określonym formacie.
Czy za e-dowód trzeba zapłacić?
Wymiana dowodu jest całkowicie bezpłatna. Na jego wydanie poczekamy do 30 dni. Dowód będzie ważny przez 10 lat.
Zgubienie lub kradzież e-dowodu
Jeśli nie wiemy gdzie znajduje się nasz dowód możemy go „zawiesić” na 14 dni. Dokonać możemy tego internetowo lub osobiście w urzędzie. Jeśli dowód odnajdziemy, będziemy mogli go „odwiesić”. Jeśli jednak dowód stracimy definitywnie możemy natychmiastowo go unieważnić. Można to zrobić przez profil zaufany. Urzędnik od razu po otrzymaniu zgłoszenia unieważnia dowód. W tym przypadku, nawet jeśli odzyskamy swój e-dowód, będzie on już nieważny i będziemy musieli wyrobić nowy dokument.
Paulina Stasiak-Balas