Teatr im. Mickiewicza w Częstochowie znalazł się pośród patronów medialnych świeżo wydanej książki „Ostatnie fastrygi”. To rozmowa Agnieszka Piśkiewicz-Bornstein z poetką Irit Amiel.
W lutym tego roku pożegnaliśmy Irit Amiel. Pochodząca z Częstochowy zmarła w wieku 90 lat. Polskę opuściła w 1945 r. Resztę życia spędziła w Izraelu. Studiowała filologię, historię i historię literatury, odbyła również studia translatorskie. Potem zaczęła specjalizować się w tłumaczeniu poezji i prozy z hebrajskiego na polski oraz z polskiego na hebrajski. Debiutowała w 1987 r. przekładem wspomnień Marii Hochberg-Mariańskiej i Mordechaia Pelega “Wśród przyjaciół i wrogów. Poza gettem w okupowanym Krakowie”. Tłumaczyła m.in. teksty Leo Lipskiego, Marka Hłaski, Hanny Krall, Henryka Grynberga czy Wisławy Szymborskiej.
Pierwszy tomik własnych wierszy (w języku hebrajskim) wydała w 1994 r., a prozy – pięć lat później. W Polsce ukazało się pięć jej tomików poetyckich: “Egzamin z Zagłady” (1994, 1998) “Nie zdążyłam” (1998), “Tu i tam” (1999), “Wdychać głęboko (2002)”, “Spóźniona” (2016), a także zbiór opowiadań “Osmaleni” (1999) oraz książki “Podwójny krajobraz” (2008) i “Życie – tytuł tymczasowy” (2014).
W 2014 r. poetka otrzymała Honorową Nagrodę Miasta Częstochowy w dziedzinie kultury. W tym samym roku po raz ostatni odwiedziła rodzinne miasto. Wówczas (w ramach cyklu “Aleje, tu się dzieje”) zorganizowano spotkanie z poetką, a jej wizytę udokumentował film “To jednak ja zwyciężyłam – Irit Amiel” (za scenariusz odpowiadała Magdalena Fijołek, a za zdjęcia i montaż Robert Nawrot i Michał Adamus).
Pamięć o jej dokonaniach pielęgnuje również Teatr im. Mickiewicza. W 2018 r., korzystając z gościny nieistniejącego już klubu TfP, zorganizowano “Salon poezji: Irit Amiel – Dziewczynka z Częstochowy”. Z kolei w listopadzie 2020 r. swoją premierę miał wirtualny salon, który teatr przygotował wraz z Filia nr 9 Biblioteki Publicznej im. Biegańskiego. Scenariuszem i reżyserią “Mapy dzieciństwa” zajęły się Ewa Oleś – sekretarz literacki teatru oraz Ilona Kowalska – kierowniczka Filii nr 9. Za zdjęcia, dźwięk, oświetlenie, montaż odpowiadał zaś Jacek Śliwczyński. Salon cały czas dostępny jest na YouTubie. Pokaz specjalny odbędzie się również 5 listopada w Klubokawiarni Alternatywa 21.
„Tę książkę każdy powinien mieć na półce”
Nic więc dziwnego, że częstochowski znalazł się pośród patronów medialnych świeżo wydanej książki „Ostatnie fastrygi. Irit Amiel w rozmowie z Agnieszką Piśkiewicz-Bornstein”, która niedawno ukazała się na rynku wydawniczym nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Śląskiego.
-Agnieszka Piśkiewicz-Bornstein była sekretarzem poetki, jej przyjaciółką, przyszywaną wnuczką. Kimś bardzo bliskim. Może dlatego rozmowa, którą przeprowadziła z pisarką jest tak intymna, ciepła i poruszająca. Tę książkę każdy powinien mieć na półce, każdy powinien ją przeczytać. Choć czyta się niełatwo, ponieważ ładunek emocji poraża. Irit Amiel opowiada o sprawach trudnych i fundamentalnych z perspektywy zarówno dojrzałej kobiety, jak i małej dziewczynki. W tej rozmowie jest wiele cierpienia i wzruszeń, refleksji nad światem i historią, która zatacza koło. Jest także ironia i przymrużenie oka, bo przecież Irit Amiel to także blask i słońce – napisała o książce Ewa Oleś, sekretarz literacki Teatru im. Mickiewicza.
W tej opowieści gra muzyka…
Warto dodać, że pierwszy nakład sprzedał się… w ciągu miesiąca, a książka dwa tygodnie temu gościła na Krakowskich Targach Książki. Konieczny był więc dodruk.
Na koniec jeszcze taka ciekawostka. -Chciałabym żeby ta książka grała, żeby dało się jej też posłuchać – o to kilka miesięcy temu Poetka poprosiła Agnieszkę Piśkiewicz.
I tak też się stało. Oprócz tego, że w tej opowieści naprawdę gra muzyka. Za pomocą telefonicznego czytnika kodów QR można wysłuchać przedwojennych piosenek, który rozbrzmiewały w rodzinnym domu Amiel w Częstochowie.
„Ostatnie fastrygi” można nabyć w siedzibie Wydawnictwa Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach lub online www.wydawnictwo.us.edu.pl.
Zuzanna Suliga