Tak wyglądały częstochowskie obchody 80. rocznicy wybuchu powstania warszawskiego [ZDJĘCIA]

Na 1 sierpnia przypadła 80. rocznica wybuchu powstania warszawskiego. Oficjalne obchody zorganizowano również w Częstochowie.

Czwartkowe częstochowskie obchody 80. rocznicy wybuchu powstania warszawskiego zaczęły się mszą w kościele pw. Najświętszego Imienia Maryi. Następnie przeniosły się przed Grób Nieznanego Żołnierza w alei Sienkiewicza. Tam miała miejsce oficjalna uroczystość organizowana przez lokalny oddział Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej oraz Urząd Miasta.  

Przed Grobem Nieznanego Żołnierza nie zabrakło przedstawicieli miejskiego samorządu – zastępcy prezydenta Częstochowy Ryszarda Stefaniaka oraz przewodniczącego Rady Miasta Łukasza Banasia. Podczas uroczystości obecni byli także radni, parlamentarzyści, przedstawiciele innych szczebli samorządu (z wicemarszałkiem Województwa Śląskiego Grzegorzem Boskim i wiceprzewodniczącym Sejmiku Województwa Stanisławem Gmitrukiem), środowiska kombatanckie, harcerze. Swoje reprezentacje miały formacje mundurowe, organizacje społeczne, jak również stowarzyszenia.

Minutą ciszy uczczono pamięć powstańców oraz cywilnych ofiar zrywu z 1944 roku. Liczne delegacje rozmaitych środowisk na Grobie Nieznanego Żołnierza złożyły kwiaty i zapaliły znicze. Nie zabrakło też okolicznościowych przemówień. Podczas nich przypomniano też o fakcie, że po upadku powstania to właśnie Częstochowa przejęła rolę stolicy niezwykłego w skali europejskiej bytu – Polski Podziemnej, państwa działającego mimo niemieckiej, hitlerowskiej okupacji.

Powstanie warszawskie trwało 63 dni. Zginęło w nim 18 tys. powstańców, 25 tys. odniosło rany. Los cywilów był jeszcze bardziej tragiczny – zginęło ich ok. 180 tys.

Wiele wysiedlonych po powstaniu warszawianek i warszawiaków trafiło do Częstochowy. Zapewniono im opiekę w mieszkaniach prywatnych, komunalnych, domach zakonnych. W naszym mieście działało biuro dla ewakuowanych; pomoc niósł im też tutejszy Polski Komitet Opiekuńczy. Schronienie w Częstochowie znaleźli m.in. wybitni literaci, naukowcy, jak Tadeusz Różewicz, Marek Hłasko, Zofia Kossak-Szczucka, Zofia Trzcińska-Kamińska, Roman Pollak i Tadeusz Wojno (dwaj ostatni uruchomili tu konspiracyjny uniwersytet).

Przez cztery miesiące, w okresie od października 1944 r. do stycznia 1945 r., Częstochowa była kwaterą sztabu Komendy Głównej Armii Krajowej. Dodajmy, że w domu przy ul. 7 Kamienic –  mieściła się tajna siedziba gen. Leopolda Okulickiego „Niedźwiadka”.  

Na czwartkowych obchodach uroczystości rocznicowe w Częstochowie się nie kończą. Okolicznościowe wydarzenia zorganizuje tu katowicki IPN. I tak 8 sierpnia o godz. 18 w Przystanku Historia odbędzie się projekcja dokumentu ,,Wiara 44” o życiu religijnym w powstańczej Warszawie. Z kolei 20 sierpnia – w tym samym miejscu – historyk Mariusz Grzyb z Muzeum Częstochowskiego opowie o ryzykownych misjach lotniczych zachodnich aliantów usiłujących nieść pomoc walczącej stolicy.

red., mat. UM Częstochowy, fot. Ł. Kolewiński