Samorząd Częstochowy podjął uchwałę dotyczącą uznania 2025 za rok jubileuszu szkolnictwa wyższego w mieście. Obchody 80-lecia mają być związane m.in. z upamiętnieniem postaci prof. Juliusza Brauna.
Odpowiednią uchwałę Rada Miasta przyjęła na ostatniej sesji. Podkreślano wówczas, że koniec II wojny światowej był w Częstochowie okresem szczególnym. W mieście pozostawali i byli aktywni liczni przedstawiciele inteligencji z Poznania, Lwowa czy Warszawy, którzy schronili się tu w różnych okresach okupacji. Wśród nich znalazł się dr Juliusz Braun i to on był inicjatorem starań o utworzenie w Częstochowie wyższej uczelni oraz skupił wokół idei grupę autorytetów.
Jak przypomina biuro prasowe UM, powstanie w 1945 roku Wyższej Szkoły Administracyjno-Handlowej było wielkim skokiem cywilizacyjnym w rozwoju miasta. Uczelnia stała się sposobem na zatrzymanie w mieście zdolnej młodzieży z Częstochowy i okolic. Pozwoliła jednocześnie na stworzenie odpowiedniego zaplecza intelektualnego ze strony wykładowców. Powstałe środowisko akademickie stało się zaczynem licznych działań społecznych oraz kulturalnych, przyczyniając się do jego rozwoju.
Działanie WSA-H, jako pierwszej szkoły wyższej, stało się podstawą do tworzenia kolejnych uczelni. Udokumentowano, że już od 1946 roku rektor Braun zabiegał o utworzenie w prowadzonej szkole wydziału inżynierskiego. To przyczyniło się do powstania w 1949 roku dzisiejszej Politechniki Częstochowskiej (która jubileusz 75-lecia obchodziła w tym roku, a pisaliśmy o tym TUTAJ), a następnie półwyższej i wyższej szkoły humanistycznej (pedagogicznej).
Społeczny Zespół Inicjatywy Upamiętnienia 80. rocznicy szkolnictwa wyższego w Częstochowie zaplanował już wstępny harmonogram obchodów jubileuszu. I tak na pierwszy kwartał Nowego Roku przewidziana jest konferencja prasowa władz miasta Częstochowy oraz rektorów Uniwersytetu Jana Długosza i Politechniki Częstochowskiej. 31 maja 2025 r. złożone zostaną kwiaty na grobie prof. Juliusza Brauna w Bolminie przez delegację władz miasta, władz uczelni, Izby Adwokackiej i Izby Przemysłowo-Handlowej.
Na październik 2025 r. zaplanowano wykład inauguracyjny na temat początków szkolnictwa wyższego w Częstochowie podczas rozpoczęcia roku akademickiego Uniwersytetu Jana Długosza oraz nadanie imienia prof. Juliusza Brauna uliczce za Miejskim Stadionem Lekkoatletycznym (łączącej ulice Kilińskiego i Dąbrowskiego), a także wmurowanie i uroczyste odsłonięcie tablicy upamiętniającej działalność profesora na budynku przy ul. Racławickiej 2. Jego imieniem nazwana ma być też sala wykładowa w gmachu Politechniki Częstochowskiej.
Kim był profesor Juliusz Braun?
To urodzony w 1904 roku ochotnik w 1920 r. i w czasie „kampanii wrześniowej”, harcerz, krajoznawca, prawnik, ekonomista i ekolog. W latach 1926-1939 pracował w Prokuratorii Generalnej oraz w Izbie Przemysłowo-Handlowej w Sosnowcu.
W czasie wojny należał do kierownictwa konspiracyjnej organizacji “Unia”. W latach 1945-1971 związany był z Częstochową; był m.in. dyrektorem Izby Przemysłowo-Handlowej, organizatorem i pierwszym rektorem Wyższej Szkoły Administracyjno-Handlowej, a także współorganizatorem Wyższej Szkoły Inżynierskiej.
Więziony w czasach stalinowskich – w latach 1948-1953. Po uwolnieniu i rehabilitacji pracował m.in. w Dyrekcji Budowy Osiedli Robotniczych, w częstochowskim „Miastoprojekcie” oraz w Zakładzie Badań Naukowych PAN ds. GOP w Zabrzu. W 1969 r. objął kierownictwo Świętokrzyskiej Stacji Naukowej Zakładu Ochrony Przyrody PAN oraz Sekcji Świętokrzyskiej Komitetu Zagospodarowania Ziem Górskich PAN w Kielcach.
Od 1972 r. aż do śmierci kierował utworzonym przez siebie Studium Ochrony Środowiska Człowieka Towarzystwa Wolnej Wszechnicy Polskiej w Kielcach, gdzie zmarł w 1990 r.
Juliusz Braun był członkiem honorowym Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego, Towarzystwa Urbanistów Polskich i Kieleckiego Towarzystwa Naukowego. To autor wielu publikacji, w tym książki “Częstochowa – urbanistyka i architektura”.
red., mat. UM Częstochowy