fbpx

Muzeum Częstochowskie. Pamięć światła

Prof. UJD Magdalena Snarska zaprezentowała swoje najnowsze prace w wystawie pt. „Pejzaże mojej pamięci”. Oleje, pastele i rysunki oglądać można w Galerii Dobrej Sztuki (Al. NMP 47) Muzeum Częstochowskiego do 26 maja.

Nie wiem, czy wątek jubileuszowy został wyeksponowany podczas sobotniego wernisażu wystawy? Niestety muzealna Galeria ma tę właściwość, że wypowiadających się podczas otwarcia słychać jedynie w tej sali, w której oni są. Do kolejnej, ich wypowiedzi docierały tylko „piąte przez dziesiąte”.

Za to prezentacja autorki w wydanym przez Muzeum katalogu zaczyna się od słów: „Od trzydziestu pięciu lat tworzy, jednocześnie pracując dydaktycznie i naukowo na Uniwersytecie Jana Długosza w Częstochowie, swojej macierzystej uczelni”. Gratulacje, Pani Profesor!

W mojej świadomości Magda obecna jest od lat 90. ubiegłego wieku. Pamiętam ją jako należącą do grupy tych absolwentów naszej uczelni humanistycznej, którzy decydują się służyć miastu i są w tym widocznie aktywni. Była osobą blisko związaną z Festiwalem Muzyki Sakralnej „Gaude Mater” i Ośrodkiem Promocji Kultury. Hołdowała zawsze wartościom konserwatywnym, spełniając się w sztuce i dydaktyce, przedkładała nad nie uroki życia rodzinnego. Także etos codziennej pracy: na sztalugach miewała po kilka prac, by budować sobie dystans do powstających dzieł. Jej tworzenie było i jest żmudnym nakładaniem kolejnych – niemal transparentnych – warstw farby. Pomagających wydobyć wewnętrzne światło, a zarazem pozostawić materię dzieła dziwnie matową.

Muzeum Częstochowskie. Pamięć światła 1
Muzeum Częstochowskie – wystawa Magdaleny Snarskiej

Przypominane przeze mnie związki malarki z muzyką poważną mają znaczące uzasadnienie. Kiedy opowiadała o procesie tworzenia, podkreślała, że maluje przy muzyce starych mistrzów. W jej twórczości szybko czołowym zagadnieniem stał się „luminizm” – miejsce światła w obrazowaniu. Jeszcze w latach 90., a może i w pierwszym dziesięcioleciu nowego wieku tworzyła obrazy figuralne (z przyjemnością wspominam jej wystawę w OPK Gaude Mater z pracami nawiązującymi do tradycji renesansu). W 2015 roku w Miejskiej Galerii Sztuki autorka pokazała już zestaw konsekwentnie abstrakcyjny. Tę postawę rozwija w kontakcie z międzynarodowym Stowarzyszeniem Artystycznym Geometria Dyskursywna, którego jest obecnie członkiem Zarządu.

– Celem jej pracy twórczej jest poszukiwanie piękna – mówiła na wernisażu kuratorka wystawy Anna Krakowian. – Jej przedstawienia cechują wysublimowane barwy, abstrakcyjne formy pejzażu, mistrzowskie operowanie światłem. Na wystawie pokazujemy dzieła najnowsze oraz te, które powstały po zaangażowaniu się artystki w działania międzynarodowego ruchu Geometrii Dyskursywnej. Obok obrazów zostały zaprezentowane prace na papierze – zarówno rysunkowe, jak i pastele.

Magdalena Snarska o tej ekspozycji mówi tak: „Koncepcyjnie wystawa jest opowieścią o mojej pamięci, w której toczy się swoisty zapis pejzażu, harmonii piękna, pulsującego światłem koloru i drgającej materii przestrzeni. Bezpretensjonalna prostota kompozycji, która stanowi szkielet moich prac oraz wciąż odżywiany przez obserwację pejzażu zachwyt dają mi możliwość odniesienia się do własnego wnętrza i obrazów w nim zapisanych, które z radością prezentuję częstochowskiej publiczności”.

Jednym z gości wernisażu był prof. Wiesław Łuczaj z Uniwersytetu Łódzkiego, prezes Stowarzyszenia Artystycznego Geometria Dyskursywna. W jego dużym tekście zamieszczonym w katalogu wystawy czytamy m.in.: „Obrazy Magdaleny Snarskiej można nazwać krajobrazami symbolicznymi, bo zawierają znaczenia wykraczające poza to, na co wskazuje ich wygląd. Są też pejzażami mentalnymi, ponieważ wiążą się z przedstawieniem uczuć i doznań wewnętrznych Autorki. W swoim blasku są nieskończone i wzniosłe”.

Zdaniem profesora jest w tych obrazach zamknięta transcendencja. Pewnie również metafizyka, bo refleksja natury religijnej z pewnością również nie jest obca częstochowskiej malarce. Poświadcza tę tezę także obecność na uroczystości ks. prałata dra Stanisława Jasionka, proboszcza parafii pw. Pierwszych Polskich Męczenników, a w przeszłości wieloletniego duszpasterza częstochowskich środowisk twórczych.

Muzeum Częstochowskie. Pamięć światła 2
Muzeum Częstochowskie – wystawa Magdaleny Snarskiej

Cokolwiek jednak nie mówić o dziełach zgromadzonych w Galerii Dobrej Sztuki, pewne jest jedno: to dzieła kontemplacyjne. Trzeba zbudować z nimi kontakt intymny, skupiony – wniknąć w tę świetlistość. Pewnie ciekawe byłoby uzupełnienie takiego seansu muzyką, która towarzyszyła powstawaniu tych wizji.

Dr hab. Magdalena Snarska – malarka. Od 2007 roku zajmuje stanowisko profesora w Katedrze Malarstwa Wydziału Sztuki Uniwersytetu Jana Długosza w Częstochowie. Członkini Zarządu Stowarzyszenia Artystycznego Geometria Dyskursywna.

Uprawia malarstwo sztalugowe i rysunek. Swoją twórczość prezentowała na 24 wystawach indywidualnych. Wzięła udział w 123 wystawach zbiorowych. Nagrodzona m.in. w konkursach: XVI Ogólnopolski Konkurs Malarski na Obraz im. Jana Spychalskiego, Poznań 1989; X Ogólnopolski Konkurs „Muzyka w malarstwie”, Tychy 2004; 43. Salon Zimowy Radom 2014. Nominowana do nagród w VIII Triennale Polskiego Rysunku Współczesnego Lubaczów’ 2014 oraz w 44. Salonie Zimowym Radom’ 2016.

Jej prace są w Kolekcji Sztuki Współczesnej Muzeum Narodowego w Lublinie. W roku 2020 jej dwie pastele, a dwa lata później obraz olejny zostały włączone do prestiżowej Kolekcji Sztuki nowojorskiej marszandki Ireny Hochman i polsko-amerykańskiego artysty Tadeusza Mysłowskiego. Kolekcja gromadzi mistrzów abstrakcji jak: Picasso, Mondrian, Malewicz i Kandisky, jak również twórców różnych nurtów sztuki polskiej XX wieku.

Tadeusz Piersiak, fot. Muzeum Częstochowskie

Czytaj także: W Teatrze. Urok likwidacji czy miraż transformacji?