Rok 2024 przyniósł wyzwania, ale także ważne inicjatywy na rzecz zrównoważonej przyszłości. Znacząco wzrosła świadomość ekologiczna i zaangażowanie społeczeństwa w działania proekologiczne. Tego też należy spodziewać się w rozpoczętym 2025 roku. I powinny to być działania priorytetowe. Najnowsze publikacje nadal podkreślają pilną potrzebę zmian w gospodarce odpadami, redukcji emisji CO₂ oraz odpowiedzialnym zarządzaniu zasobami naturalnymi w obliczu narastającego kryzysu klimatycznego.
Światowa gospodarka wciąż w dużej mierze opiera się na zasobach naturalnych – według Eurostat aż 58 bilionów dolarów rocznie, czyli ponad połowa globalnego PKB, pochodzi z sektorów silnie zależnych od przyrody. Brak działań na rzecz zrównoważonego rozwoju, przy stale rosnącej konsumpcji, może pogłębić kryzysy związane z utratą bioróżnorodności, zmianami klimatycznymi oraz problemami wodnymi.
Międzynarodowe organizacje alarmują, że bez zdecydowanych kroków nie tylko gospodarka, ale i cały ekosystem może stanąć na krawędzi katastrofy. Wzrost ilości odpadów, wysokie koszty zarządzania nimi oraz pesymistyczne prognozy dotyczące klimatu stanowią realne zagrożenie dla przyszłości planety.
Globalne wyzwania
Według raportu Global Waste Management Outlook 2024 przygotowanego przez Program Środowiskowy Organizacji Narodów Zjednoczonych (UENP – United Nations Environment Programme) ilość odpadów komunalnych na świecie może rosnąć w zatrważającym tempie. Z 2,3 miliarda ton w 2023 do nawet 3,8 miliarda ton w 2050 roku. Koszt zarządzania odpadami w 2020 roku wynosił 252 miliardy dolarów. Po uwzględnieniu negatywnych skutków zdrowotnych, zanieczyszczenia i zmian klimatycznych kwota ta do połowy stulecia może osiągnąć nawet 640 miliardów dolarów.
Problem odpadów to jednak tylko część wyzwań. Według raportu Emissions Gap Report 2024 (UENP) bez redukcji emisji gazów cieplarnianych świat zmierza ku wzrostowi temperatury o 2,6–3,1°C do końca wieku. Taki scenariusz oznacza nie tylko ekstremalne zjawiska pogodowe, jak huragany i powodzie, ale także dramatyczne skutki gospodarcze i społeczne. Zatrzymanie wzrostu temperatury na poziomie 1,5°C – celu wyznaczonego przez Porozumienie Paryskie – wymaga globalnej mobilizacji.
Co ciekawe, sprzymierzeńcem człowieka w walce ze zmianami może być nowoczesna technologia. Rozwiązania z zakresu sztucznej inteligencji i robotyki zaczynają rewolucjonizować sposób zarządzania odpadami i ograniczania emisji CO₂. Inteligentne systemy segregacji nie tylko precyzyjnie identyfikują materiały do recyklingu, ale także zwiększają efektywność odzyskiwania cennych surowców. Innowacje te otwierają drogę, w której postęp technologiczny wspiera środowisko i ekologiczne rozwiązania.
Eko na co dzień
Przyjazne środowisku nawyki, które kiedyś były rzadkością dziś stają się częścią codzienności. Odpowiedź rynku na zmieniające się preferencje konsumentów dowodzi, że troska o planetę nie tylko nie hamuje rozwoju gospodarczego, ale wręcz staje się fundamentem innowacji biznesowych.
Miniony rok pokazał, że dzięki odpowiedniej edukacji ekologicznej zmieniają się nawyki społeczeństwa. Rośnie popularność produktów w duchu zero waste – wielorazowe torby, butelki i pojemniki na żywność stały się standardem w wielu gospodarstwach domowych. Kupujący chętniej zaś wybierają produkty wykonane z recyklingowanych materiałów, a marki promujące odpowiedzialny biznes zdobywają coraz większą część rynku.
red., mat. Akademia Ekologiczna Amest
Za treści zawarte w materiale dofinansowanym ze środków WFOŚiGW w Katowicach odpowiedzialność ponosi redakcja.
Czytaj także: Ekologiczne ABC. Nowy Rok w harmonii z naturą – ekologiczne postanowienia na 2025