Kredyty frankowe to temat, który od lat budzi wiele emocji w Polsce i dotyczy tysięcy osób, które zaciągnęły zobowiązania hipoteczne we frankach szwajcarskich. Dla wielu kredytobiorców kredyty te stały się ogromnym ciężarem finansowym z powodu gwałtownego wzrostu kursu franka, co spowodowało znaczący wzrost rat kredytowych. Problematyka kredytów frankowych jest skomplikowana i wymaga zrozumienia przepisów prawnych, decyzji sądowych oraz dostępnych form pomocy prawnej.
W tym artykule wyjaśnimy, czym są kredyty frankowe, jakie są ich główne problemy prawne oraz jak wygląda sytuacja kredytobiorców we frankach w Polsce. Przedstawimy także, jakie kroki prawne mogą podjąć osoby posiadające kredyty frankowe oraz co warto wiedzieć przed złożeniem pozwu.
Co to są kredyty frankowe?
Kredyty frankowe to kredyty hipoteczne, których wartość została wyrażona w walucie obcej – najczęściej we frankach szwajcarskich (CHF). W latach 2004-2008 kredyty te były szczególnie popularne, ponieważ miały niższe oprocentowanie niż kredyty w złotówkach, a kurs franka był stosunkowo stabilny. Wiele banków oferowało kredyty frankowe jako korzystne rozwiązanie, które pozwalało uzyskać większe środki na zakup nieruchomości.
Jednak po kryzysie finansowym w 2008 roku kurs franka zaczął gwałtownie rosnąć, co drastycznie zwiększyło zadłużenie kredytobiorców. W rezultacie, osoby posiadające kredyty frankowe zaczęły płacić znacznie wyższe raty, a kwota zadłużenia w złotówkach często przewyższała wartość nieruchomości, na którą został zaciągnięty kredyt.
Problemy prawne związane z kredytami frankowymi
Wielu kredytobiorców frankowych argumentuje, że banki nie informowały ich odpowiednio o ryzykach związanych z tego typu kredytami, a same umowy kredytowe zawierały zapisy, które były niekorzystne i niezgodne z prawem. Główne problemy prawne dotyczą:
- Niedozwolonych klauzul umownych – Wiele umów kredytowych zawiera klauzule abuzywne (czyli niedozwolone), które dają bankom zbyt dużą swobodę w kształtowaniu wysokości raty kredytu poprzez przeliczanie kursu franka na złotówki. Sądy wielokrotnie uznawały takie klauzule za niezgodne z prawem, co otwiera możliwość unieważnienia umowy lub jej częściowej zmiany.
- Brak odpowiedniej informacji o ryzyku walutowym – Kredytobiorcy często twierdzą, że banki nie informowały ich o ryzyku kursowym lub bagatelizowały to ryzyko. Sytuacja ta może być uznana za naruszenie zasad uczciwości i rzetelności w stosunkach z konsumentami.
- Nieważność umowy kredytowej – W niektórych przypadkach możliwe jest całkowite unieważnienie umowy kredytowej, co oznaczałoby, że kredytobiorca zwróci bankowi jedynie kwotę kapitału bez odsetek. Jest to jednak skomplikowane prawnie i wymaga wsparcia specjalisty.
Wyroki sądowe i stanowisko Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE)
Polskie sądy od kilku lat rozstrzygają sprawy frankowiczów, często orzekając na ich korzyść. Sytuacja kredytobiorców frankowych zmieniła się również po wyroku TSUE z 3 października 2019 roku, w którym Trybunał orzekł, że polskie sądy mogą unieważniać umowy kredytowe, jeśli zawierają klauzule abuzywne. Wyrok ten wyraźnie wzmocnił pozycję frankowiczów i dał im większe szanse na pozytywne rozstrzygnięcia.
Na podstawie wyroku TSUE polskie sądy mogą:
- Unieważnić umowę – Jeśli umowa zawiera niedozwolone klauzule, sąd może ją unieważnić, co skutkuje tym, że kredytobiorca zwraca jedynie kwotę pożyczonego kapitału, a bank traci prawo do odsetek.
- Przewalutować kredyt na złotówki – Sąd może zdecydować o uznaniu kredytu za złotówkowy, ale z oprocentowaniem stosowanym dla kredytów walutowych, co jest korzystne dla kredytobiorców.
Wyroki te, choć korzystne dla frankowiczów, nie oznaczają jednak automatycznego sukcesu każdej sprawy. Każdy przypadek jest inny i wymaga indywidualnej analizy radcy prawnego.
Kredyty frankowe to problem, z którym boryka się wielu Polaków. Wysoki kurs franka oraz klauzule abuzywne w umowach kredytowych sprawiają, że coraz więcej osób decyduje się na walkę z bankami. Wyrok TSUE oraz orzeczenia polskich sądów dają frankowiczom solidne podstawy do działania. Droga sądowa może być trudna, ale coraz więcej osób uzyskuje korzystne rozstrzygnięcia, które pozwalają zmniejszyć zadłużenie.
fot. pixabay.com